Türk lirası (TL) mevduat faizleri yükselişine orta verdi. Geçtiğimiz hafta düşüşe geçen TL mevduat faizleri kamu bankalarında 3 puanlık gerileme kaydetti. Kamu bankalarında yüzde 41 olan TL mevduat faizleri yüzde 38’e geriledi. Bankacılık kaynakları Kur Muhafazalı Mevduat’tan (KKM) dönüşlerde uygulanan avantajlı faiz uygulamasının da sona erdiğini belirtiyor.
Merkez Bankası’nın KKM’de dönüşüm amacı verdiği bankalar gayelerini tutturunca TL mevduat faizlerini düşürmeye başladı.
Bankacılık kaynakları KKM dönüşlerinin yüzde 90’ından fazlasının TL mevduata döndüğünü söylerken kredi talebindeki yavaşlamanın da tesiriyle TL mevduat faizleri uzun bir ortanın akabinde yine düşüşe geçti. Merkez Bankası’nın açıkladığı bilgilere nazaran 3 ay vadeli TL mevduata 6 Ekim’de ortalama yüzde 45,49 olan TL faiz 13 Ekim’de yüzde 44,62’ye geriledi.
Dünya gazetesinin bankacılık kaynaklarından edindiği bilgiye nazaran, geçtiğimiz hafta cuma kamu bankalarında yüzde 41 olan TL mevduat faizleri yüzde 38’e çekildi. Bankacılık kaynakları ayrıyeten, KKM’den TL mevduata dönüşlerde verilen avantajlı faiz oranlarının da ortadan kalktığını söylüyor.
Özel bankalarda ise faiz oranları yüzde 20 ile yüzde 45 ortasında değişiyor. TL mevduat faizleri Merkez Bankası’nın sıkı para siyasetine döngüsü ile yükselişe geçmişti.
Seçimlerden sonra iktisadın dümenine tekrar Mehmet Şimşek’in geçmesi ve Merkez Bankası Başkanlığı’na Hafize Gaye Erkan’ın getirilmesi ile birlikte siyaset faizleri yüzde 8,5’tan yüzde 30’a süratli bir yükseliş yaşamıştı. Bunun sonucunda hem kredi faizleri yüzde 60’ı geçmiş TL mevduat faizleri de yüzde 50’ye yaklaşmıştı. Lakin TL mevduatlarda yaşanan bu yükseliş uzun sürmedi.
Merkez Bankası’nın perşembe vereceği faiz kararı sonrası TL mevduat faizlerinin yine artıp artmayacağı merak ediliyor. Ekonomistler Merkez Bankası’ndan 500 baz puanlık faiz artırımı bekliyor. Merkez Bankası bankalara KKM’de gerçek kişi dönüşüm hesaplarından vadeli TL’ye aylık dönüşüm maksadı yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltmişti.
Düzenlemeyle KKM’den TL mevduata geçiş için TL mevduatın vadesi en az 32 gün olarak belirlenmiş, dönüşüm hesaplarında yüzde 95 yenileme amacı getirmişti. Merkez Bankası, ayrıyeten, TL mevduatları artıracak, KKM’yi azaltacak düzenleme kararını da açıklamıştı. Buna nazaran döviz mevduatına uygulanan mecburî karşılık oranları artırıldı.
Vadesiz, ihbarlı ve 1 aya kadar vadeli döviz hesapları için zarurî karşılık oranı yüzde 29 oldu. 3 ay, 6 ay ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesabı mecburî karşılık oranı yüzde 25 oldu. 1 yıl ve daha uzun vadeli döviz hesabı mecburî karşılık oranı ise yüzde 19 oldu. Bankacılık kaynakları bu düzenlemeler sonrası bankaların birçoğunun gayeleri tutturduğuna ve kredi talebindeki azalmanın da tesiriyle TL mevduat faizlerini indirmeye başladığını söylüyor.
TL mevduat hesapları yükselişte
Merkez Bankası bilgilerine nazaran, bankacılık bölümünde ki toplam mevduat (bankalar ortası dahil), 13 Ekim ile biten haftada 230 milyar 663 milyon 542 bin lira artarak 14 trilyon 23 milyar 979 milyon 155 bin liraya yükseldi.
Aynı periyotta bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 2,4 artışla 8 trilyon 6 milyar 660 milyon 139 bin lira, yabancı para (YP) cinsinden mevduat ise yüzde 1,4 artarak 5 trilyon 410 milyar 571 milyon 632 bin lira oldu. Bankalarda bulunan toplam YP mevduatı, geçen hafta 206 milyar 110 milyon dolar seviyesinde gerçekleşirken, bu meblağın 173 milyar 163 milyon doları yurt içinde yerleşik şahısların hesaplarında toplandı.
