*Fehmi Koru
Türkiye, Gazze’de yaşananlar konusunda rahatsızlığını dışa en fazla vuran ve kitle kıyımının durdurulması için hükümeti ve halkıyla en fazla uğraşı gösteren ülkelerden…
Hükümet, başta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan olmak üzere, bütün ögeleriyle, Gazze’den dünyaya yansıyan insanlık dramının sona erdirilmesi için her türlü çabayı sarf ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir yandan kelamlı reaksiyonlarla dünya kamuoylarını savaşı durdurma konusunda etkilemeye çalışırken, bir yandan da mevzunun taraflarıyla ve sıkıntıya tahlil bulunmasında katkısı olabilecek devlet ve kurum liderleriyle görüşüyor.
Dışişleri bakanı Hakan Fidan bir zamanlar Henry Kissinger’in ABD ismine yürüttüğü cinsten bir mekik diplomasisini Türkiye ismine sürdürüyor. Her gün bir başşehirden sesini duyuruyor bakan Fidan…
En son Sıhhat bakanı Fahrettin Koca da Gazze’de en temel gereksinimlerden yoksun olarak hayat gayreti veren bebeklerle ilgili önlemler konusunda devreye girmeye hazır olunduğunu açıkladı.
İktidarın ortağı MHP’nin genel başkanı Devlet Bahçeli de, muhalefetten Saadet ve Gelecek partilerinin de sahiplendikleri, Gazze’yi ve Gazzeliyi savunan, çatışmaların kısa müddette sonlandırılması için Türkiye’nin misyon üstlenmesi gerektiğini belirten açıklamalar yaptı.
Halka gelince… Her gün ülkenin bir yerlerinden İsrail’in akınlarına karşı protesto gösterisi haberi geliyor. Kanaat liderleri, başı karışık küçük bir küme müstesna, mevzuyu bütün boyutlarıyla ele alan yazı ve yorumlarla Filistin ve Gazze’ye sahip çıkıyor, İsrail ve ona takviye veren Batı’nın yaklaşımını kıyasıya eleştiriyorlar.
Geçmişte de böyleydi.
Ülke idaresinde bulunmuş sağ-sol çabucak bütün siyasi iktidarlar, Filistin-İsrail ihtilafında, Filistin’den yana tutum belirlemişlerdir.
12 Eylül (19870) sonrası askeri idare periyodunda, İsrail’in aşırılığını protesto etmede, İsrail’i birinci tanıyan Müslüman ülke olduğu halde, Türkiye’nin İsrail’deki diplomatik temsili başkatip seviyesine indirilmişti.
Elbette AK Parti iktidarı devrinde Filistin’e bu ilgi daha da arttı.
Tayyip Erdoğan henüz başbakan iken katıldığı Davos toplantısında, birebir panelde konuşmacı olarak bulunan İsrail’in o zamanki cumhurbaşkanı Şimon Peres’in yüzüne karşı, “Siz insan öldürmeyi âlâ bilirsiniz” bile dedi.
Yakın siyasi tarihe ‘One minute krizi’ olarak geçen 29 Ocak 2009 olayı…
Bu da Türkiye’yi Filistin konusunda ilgili taraflar ortasında farklı bir pozisyona yerleştiriyor.
Vaktiyle ‘Filistin davası’ olarak kelam edilen hususa en sıcak bakan ülkedir Türkiye…
İsrail’i resmen tanımada erken davranan devrin (1948) idare kademesi bile, bu kararlarını, Filistin konusuna sahip çıkma emeliyle gerekçelendirmişlerdi.
Genel olarak İslam ülkelerinin bahse yaklaşımları ise, ilgilerinin başlangıcı ile sonrası ortasındaki fark sebebiyle, Türkiye’nin halinin tam karşıtıdır.
Yahudi Ulusal Konseyi’nin İsrail devletinin kuruluşunu ilan etmesinin -tarihi: 14 Mayıs 1948- çabucak akabinde, yeni kurulan devletle sonu bulunan Arap ülkeleri -Mısır, Suriye, Ürdün ve Irak- Arap Birliği örgütünün bunu ‘savaş sebebi’ ilan etmesi ile birlikte, askeri harekat başlatmışlardı.
Aynı ülkeler tarihe ‘Arap-İsrail savaşı’ olarak geçen iki savaşın daha tarafıydılar (1967 ve 1973).
Mısır’da Enver Sedat önce Kudüs’ü ziyaret etti (19 Kasım 1977), sonra da ABD’nin nezareti altında Camp David’te İsrail ile barış mukavelesi imzaladı (17 Eylül 1978).
Ürdün’de, şimdiki hükümdarın babası Kral Hüseyin de, tekrar ABD nezaretinde, Washington’da, İsrail’in o zamanki başbakanı Yitzak Rabin ile el sıkışarak barış antlaşması imzaladı (25 Temmuz 1994).
Eskiden İsrail ile savaşmış iki ülkenin -Mısır ve Ürdün’ün- devreden çıkması sonrasında geriye kalan iki ülkenin -Irak ile Suriye’nin- ve bu ortada İsrail ile sonu bulunmadığı halde her üç savaşa silah ve mühimmat yardımı yapmış olan Libya’nın başına gelenleri ise biliyoruz.
Her üç ülke bugün kendi iç meseleleriyle baş etmek zorundalar.
Arap-İsrail savaşlarının başlamasını sağlayan 1944 tarihinde kurulmuş Arap Birliği örgütü varlığını günümüzde de sürdürüyor, fakat varlığı ile yokluğu ortasında pek az fark var. Gazze’de yaşanan insanlık dramına, günler sonra, üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarını Kahire’de toplantıya çağırarak reaksiyon verdi Arap Birliği örgütü.
Toplantıda neler konuşulduğunu, nasıl bir karar alındığını araştırdım. Fas, Ürdün, Cezayir dışişleri bakanları Gazze’de yaşananları yanlışsız yansıtan ateşli konuşmalar yapmışlar; lakin toplantıdan, Gazzelilere, “Sakın konutlarınızı terk etmeyin” tavsiyesi dışında bir karar çıkmamış.
Ne çıkması beklenebilirdi ki?
Soruna ister istemez taraf olan Batı ülkeleri ile, kimilerine Türkiye’nin de üye olduğu Batılı kurumlar ise, başlarda İsrail’e ilgilerini utangaç halla sürdürür, Filistin meselesinin tahliline de sureta katkıda bulunmaya çalışırlarken, bugün, neredeyse bütünüyle, Gazze’ye, Filistin’e aykırı bakar, İsrail’in her yaptığına sahip çıkar bir hal içindeler.
Türkiye’nin gayretleri bu türlü bir ortamda nasıl bir sonuç verecek, doğrusu çok merak ediyorum.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
