Türkiye’nin yaş meyve ve zerzevat üretiminde değerli bir yere sahip olan Mersin’de doğal ortamda yetişen lakin kültürel olarak şimdi hiç üretimi yapılmayan kuzugöbeği mantarının ekonomik kıymetinden üreticinin faydalanması için Tarım ve Orman Bakanlığı, Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğü’ne bağlı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından çalışma yapıldı.
Daha evvel küçük denemeler yapan enstitü grubu, ‘Kuzugöbeğinin Kültüre Alınması’ projesini hazırlamak için seraya tabiattan topladıkları kuzugöbeği mantarını ekti. Mart ayından itibaren kendini göstermeye başlayan mantarlar, bir ay müddette büsbütün çıkarak bir kısmı hasat düzeyine geldi. Kilogramda fiyatı 400 TL olması nedeniyle yaklaşık bir dönümlük alanda 300 ile 700 kilogram ortasında eser alınabileceği bunun da üreticiye 120 ile 280 bin TL ortasında çıkar sağlayacağı kaydedildi. Kurutulmuş halinin 3 bin TL olduğu mantarın enstitüdeki Ar-Ge çalışmalarının akabinde projenin hayata geçirileceği ve üretimin süreceği tabir edildi.
Çalışma ile ilgili bilgi veren Enstitü Müdürü Doç. Dr. Davut Keleş, “Tarım Orman Bakanlığı Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğüne bağlı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü olarak birçok araştırma yapmaktayız. Bu araştırmalardaki hedefimiz çiftçinin çıkarını çeşitlendirmek, kar oranını, gelir oranını yükseltmek, tabiatta yetişen, tabiatta toplaması yapılan eserleri kültüre almak üzere projeler yürütmekteyiz.
Bu projelerden bir tanesi de şuan içinde bulunduğumuz serada kuzugöbeği mantarı yetiştiriciliğini nasıl kültüre alabiliriz diye geliştirmiş olduğumuz bir proje sonucunu görüyoruz. Gördüğünüz üzere serada şuan ki tarihte bu sıfır rakımda kuzugöbeği mantarı olmamasına karşın, şuan Toroslarda bin rakımdan sonra bulunmakta olmasına karşın kuzugöbeğinin yetiştiğini görmektesiniz, bu da çalışmalarımızın başarılı olduğunu göstermektedir” dedi.
“MÜTHİŞ BİR GELİR ELDE EDİLİYOR, FRANSIZ MUTFAĞININ VAZGEÇİLMEZİ”
Kuzugöbeğinin birçok isimle anıldığını anımsatan Doç. Dr. Keleş,” Çok kıymetli bir mantar, bilhassa Fransız mutfağında vazgeçilmezlerden. Kuzugöbeğinin girdiği Fransız yemekleri 4-5 katına fiyatla satılmaktadır. Zira kuzugöbeği birebir vakitte şifa kaynağı olarak bilinmektedir. Kuzugöbeği mantarının yetiştiriciliği ile biz burada dekardan 300 kilogram ile 700 kilogram ortasında bir eser almayı hedeflemekteyiz. Yaş kuzugöbeği mantarının kilosu 400 liradan satıldığını düşünecek olursak, fevkalade bir gelir elde ediliyor.
Dekara 120 bin ile 280 bin lira ortasında bir gelir elde etme imkanı sunmaktadır. Bu ortadaki fark yapmış olacağımız AR-GE çalışmaları ile üstlere yanlışsız çıkarılacaktır. Bu da yapılacak olan AR-GE çalışmalarının ehemmiyetini göstermektedir. Kuzugöbeğinin kültüre alınması projemiz sayesinde birinci kere tabiat değil de serada yetiştiriciliğini yapıyoruz. Tabi ki dünya da birkaç ülkede yetiştiriciliği yapılıyor ancak Türkiye’de bu bir ilktir” sözlerini kullandı.
“ÇOK SEVİLEN MANTAR, YEMEĞİN FİYATINI 50 EURO ARTTIRIYOR”
Sebzecilik alanında çalışma yapan ve mantar denemesini takip eden Ziraat Yüksek Mühendisi Dr. Atilla Cet da şunları kaydetti:
“İşe başlarken birinci evvel tabiattan mantarları topladık. Daha sonra bunları laboratuvar ortamında çoğaltarak, toprağa ekimini kasım ve aralık ayında gerçekleştirdik. Birinci meyve imgesini 11 Mart’ta elde ettik. Bugün bir ayı geçti. Şu an gördüğünüz üzere verimli bir alan. Artık tahminen üretilme kelam konusu olabilecek randıman potansiyeli gözükmekte. Yetiştiriciliği içinde gölge şartlar gereken bir mantar tipi, zira güneşte ziyan görüyor.
O sebeple bulunduğumuz ortam gölge tülleriyle kaplı. Tıpkı vakitte yüzde 50, yüzde 60’ın üzerinde bir nemi koruma etmemiz gerekiyor. Bu sebeple de etrafta sulama sistemlerimiz var. Hem gölgeleme hem de sisleme süreci, hasat döneminin uzamasına katkı sağlayacak, münasebetiyle randımanın artmasına katkı sağlayacak. Çok sevilen bir mantar, bilhassa finedining restoranlarda kullanılan pizzanın içine girdiği vakit bu mantar pizzanın fiyatını 50 euro artıyor, yurtdışında. Bir iki mantar doğranıyor, pizzanın fiyatı 50 euro artıyor.”
Türkiye’nin yaş meyve ve zerzevat üretiminde değerli bir yere sahip olan Mersin’de doğal ortamda yetişen lakin kültürel olarak şimdi hiç üretimi yapılmayan kuzugöbeği mantarının ekonomik kıymetinden üreticinin faydalanması için Tarım ve Orman Bakanlığı, Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğü’ne bağlı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından çalışma yapıldı.
Daha evvel küçük denemeler yapan enstitü grubu, ‘Kuzugöbeğinin Kültüre Alınması’ projesini hazırlamak için seraya tabiattan topladıkları kuzugöbeği mantarını ekti. Mart ayından itibaren kendini göstermeye başlayan mantarlar, bir ay müddette büsbütün çıkarak bir kısmı hasat düzeyine geldi. Kilogramda fiyatı 400 TL olması nedeniyle yaklaşık bir dönümlük alanda 300 ile 700 kilogram ortasında eser alınabileceği bunun da üreticiye 120 ile 280 bin TL ortasında çıkar sağlayacağı kaydedildi. Kurutulmuş halinin 3 bin TL olduğu mantarın enstitüdeki Ar-Ge çalışmalarının akabinde projenin hayata geçirileceği ve üretimin süreceği tabir edildi.
Çalışma ile ilgili bilgi veren Enstitü Müdürü Doç. Dr. Davut Keleş, “Tarım Orman Bakanlığı Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğüne bağlı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü olarak birçok araştırma yapmaktayız. Bu araştırmalardaki hedefimiz çiftçinin çıkarını çeşitlendirmek, kar oranını, gelir oranını yükseltmek, tabiatta yetişen, tabiatta toplaması yapılan eserleri kültüre almak üzere projeler yürütmekteyiz.
Bu projelerden bir tanesi de şuan içinde bulunduğumuz serada kuzugöbeği mantarı yetiştiriciliğini nasıl kültüre alabiliriz diye geliştirmiş olduğumuz bir proje sonucunu görüyoruz. Gördüğünüz üzere serada şuan ki tarihte bu sıfır rakımda kuzugöbeği mantarı olmamasına karşın, şuan Toroslarda bin rakımdan sonra bulunmakta olmasına karşın kuzugöbeğinin yetiştiğini görmektesiniz, bu da çalışmalarımızın başarılı olduğunu göstermektedir” dedi.
“MÜTHİŞ BİR GELİR ELDE EDİLİYOR, FRANSIZ MUTFAĞININ VAZGEÇİLMEZİ”
Kuzugöbeğinin birçok isimle anıldığını anımsatan Doç. Dr. Keleş,” Çok kıymetli bir mantar, bilhassa Fransız mutfağında vazgeçilmezlerden. Kuzugöbeğinin girdiği Fransız yemekleri 4-5 katına fiyatla satılmaktadır. Zira kuzugöbeği birebir vakitte şifa kaynağı olarak bilinmektedir. Kuzugöbeği mantarının yetiştiriciliği ile biz burada dekardan 300 kilogram ile 700 kilogram ortasında bir eser almayı hedeflemekteyiz. Yaş kuzugöbeği mantarının kilosu 400 liradan satıldığını düşünecek olursak, fevkalade bir gelir elde ediliyor.
Dekara 120 bin ile 280 bin lira ortasında bir gelir elde etme imkanı sunmaktadır. Bu ortadaki fark yapmış olacağımız AR-GE çalışmaları ile üstlere yanlışsız çıkarılacaktır. Bu da yapılacak olan AR-GE çalışmalarının ehemmiyetini göstermektedir. Kuzugöbeğinin kültüre alınması projemiz sayesinde birinci kere tabiat değil de serada yetiştiriciliğini yapıyoruz. Tabi ki dünya da birkaç ülkede yetiştiriciliği yapılıyor ancak Türkiye’de bu bir ilktir” sözlerini kullandı.
“ÇOK SEVİLEN MANTAR, YEMEĞİN FİYATINI 50 EURO ARTTIRIYOR”
Sebzecilik alanında çalışma yapan ve mantar denemesini takip eden Ziraat Yüksek Mühendisi Dr. Atilla Cet da şunları kaydetti:
“İşe başlarken birinci evvel tabiattan mantarları topladık. Daha sonra bunları laboratuvar ortamında çoğaltarak, toprağa ekimini kasım ve aralık ayında gerçekleştirdik. Birinci meyve imgesini 11 Mart’ta elde ettik. Bugün bir ayı geçti. Şu an gördüğünüz üzere verimli bir alan. Artık tahminen üretilme kelam konusu olabilecek randıman potansiyeli gözükmekte. Yetiştiriciliği içinde gölge şartlar gereken bir mantar tipi, zira güneşte ziyan görüyor.
O sebeple bulunduğumuz ortam gölge tülleriyle kaplı. Tıpkı vakitte yüzde 50, yüzde 60’ın üzerinde bir nemi koruma etmemiz gerekiyor. Bu sebeple de etrafta sulama sistemlerimiz var. Hem gölgeleme hem de sisleme süreci, hasat döneminin uzamasına katkı sağlayacak, münasebetiyle randımanın artmasına katkı sağlayacak. Çok sevilen bir mantar, bilhassa finedining restoranlarda kullanılan pizzanın içine girdiği vakit bu mantar pizzanın fiyatını 50 euro artıyor, yurtdışında. Bir iki mantar doğranıyor, pizzanın fiyatı 50 euro artıyor.”
