Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ‘yeni operasyon’ gündemine ait yaptığı açıklamada, “Kendi hudut güvenliğimizi korumak için ve bugüne kadar nasıl birtakım önlemler aldık, askeri operasyonlar düzenlediysek, bundan sonra da bu tarafta adımlar atmak Türkiye’nin en yasal hakkıdır, en yasal talebidir. Bu tarafta biz kimseden müsaade alacak da değiliz” dedi.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Ankara’nın kültürel, mimari ve tarihi miraslarına dikkat çekerken farklı kültürel tecrübeleri yaygınlaştırmayı amaçlayan Başşehir Kültür Yolu Şenliği çerçevesinde Kurtuluş Savaşı Müzesi’nde gençlerin iştirakiyle “Kültür ve Sanat Tasavvurumuz” başlıklı söyleşiye katıldı. Kalın burada yaptığı konuşmasında, sanatın ve kültürün lüks, değerli, insanların hayalinin ulaşamadığı ve sınıfsal bir yapısı olmadığına vurgu yaparak, sanatkarların ürettikleri yapıtların hobi olmadığını, onların bir oluşturma kapasitesi olmasına rağmen sıradan beşerler üzere olduğunu söyledi.
Kalın, söyleşinin akabinde kameraların karşısına geçerek basın mensuplarının gündeme dair yönelttiği soruları yanıtladı.
“Teröre açıkça dayanak veren ülkelerin NATO’ya girmesini hayal etmek mümkün değil”
İsveç ve Finlandiya ile yaptığı görüşmeleri değerlendirmesi istenen Kalın, şunları kaydetti:
“Geçen hafta çarşamba günü Cumhurbaşkanımızın talimatıyla Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal ile birebir vakitte Ulusal Savunma Bakan Yardımcımız ve ilgili kurumlarımızdan arkadaşlarımızla İsveç ve Finlandiya heyetlerini ağırladık. Orada biz mevzularımızı kendilerine açık, seçik ve ayrıntılı bir biçimde anlattık. Beklentilerimizi içeren bilgi ve dokümanları kendilerine sunduk. O toplantıda birtakım uygun niyet beyanları yapılmış olmakla birlikte somut, ne yapılacağına dair bize bir geri dönüş olmadı. Bu mühlet zarfında bilhassa bizim o görüşmeyi yaptığımız günün akşamı İsveç devlet televizyonunda PKK/PYD/YPG terör örgütünün eş liderlerinden birisi olan Salih Müslim’in mülakatının yayınlanmış olması, bu süreçle ilgili bakış açısını ortaya koyan dertli durumlardan biri. Burada terör nedir, terörizmle gayret nasıl yapılır, terörün tarifi ilgili İsveç ve Finlandiya ne tıp adımlar atacak, ne tıp yasal mevzuat düzenlemeleri yapacakları ile ilgili bizim somut beklentilerimiz var. Cumhurbaşkanımızın da söz ettiği üzere, bir terör örgütüne farklı isimler altında açıkça takviye veren, kapılarını açan, onlara; yasal, toplumsal, finansal imkanlar kazandıran ve ülkelerin bir güvenlik ittifakı olan NATO’ya bu bahislerde adım atmadan girmesini hayal etmek, tahayyül etmek elbette mümkün değil. Türkiye’nin bu husustaki tavrı son derece net. Türkiye’nin terörle ilgili tasalarını giderecek adımlar atılmadan bu sürecin ilerlemesi mümkün değil. Artık bu çerçevede bizim hem İsveç’e hem de Finlandiya tarafından beklentimiz bizim kendilerine sunduğumuz bilgiler ve dokümanlar ışığında, taleplerimiz doğrultusunda nasıl bir yol haritası izleyeceklerine, ne tıp somut adımlar atacaklarına dair bir geri dönüş almak. Lakin bunu gördükten sonra sürecin bundan sonraki safahatıyla ilgili ne vakit, ne halde, hangi seviyede bir toplantının yapılıp yapılmayacağını o vakit karar vereceğiz. Hasebiyle sürecin bundan sonraki seyri Finlandiya’nın ve İsveç’in bizim sunduğumuz bilgiler evraklar ışığında ortaya koyacağı hale bağlı.”
“İsveç ve Finlandiya’nın terör örgütlerinin finansmanı konusunda daha somut adımlar atmasını bekliyoruz”
Ambargoların kaldırılmasının uygun bir işaret olduğunu lisana getiren Kalın, şöyle konuştu:
“Biz bunu olumlu bir gelişme olarak not ettik. Memnuniyet duyduğumuzu da tabir etmeliyim lakin bunun kâfi olmadığını da söylemeliyim. Zira ambargoların kaldırılması sıkıntısı bizim gündeme getirdiğimiz hususlardan yalnızca bir tanesiydi. Natürel ki bu tarafta olumlu adım atmalarını memnuniyetle karşılıyoruz lakin daha bilhassa terörün siyasal alanları kullanması, finansmanı, propaganda faaliyetlerine devam etmesi örgütsel yapısını bu ülkelerde devam ettirmesi hususlarında daha somut daha net bizim beklentilerinizi karşılayacak adımların atılmasını bekliyoruz”
“Suriye’ye operasyon yapma konusunda kimseden müsaade alacak değiliz”
Sullivan ile görüşmesinde Suriye’deki durumun ele alındığı hatırlatılıp Rusya ile Suriye konusunda bir temas olup olmayacağı ve olası bir operasyonun yaptığı görüşmede gündeme gelip gelmediği sorusu yöneltilen Kalın, şu sözleri kullandı:
“Suriye’nin kuzeyinde Türkiye’ye yönelik tehditleri bertaraf etmek maksadıyla biz Suriye’ye üç tane büyük askeri harekat yaptık geçtiğimiz 5-6 yıl içerisinde. Bunlar da büsbütün Türkiye’nin legal güvenlik dertleri çerçevesinde yapılan operasyonlardı. Bu mühlet zarfında 2019 yılında hem Amerikalıları hem Rusya tarafıyla Fırat’ın doğusunu ve batısını kapsayacak halde iki muahede yapmış olmamıza karşın bu bölgelerden Türkiye’ye yönelik terör tehditleri büsbütün ortadan kalkmış değil. Dahası bu mühlet zarfında hayatını kaybeden pek çok Suriyeli var. PYD ve YPG’nin orada denetimi altında olan bölgelerde bilhassa Fırat’ın doğusunda savaş cürmü işlediğine dair diğer hatalar işlediği ve başka kurumları, bireyleri, muhalifleri kendilerinden olmayan öteki Kürt örgütleri de dahil olmak üzere şahsiyetleri de dahil olmak üzere suikastlerde öldürdüğünü, baskı yaptığını hepimiz biliyoruz. Ancak bilhassa kendi hudut güvenliğimizi korumak için ve bugüne kadar nasıl birtakım önlemler aldık, askeri operasyonlar düzenlediysek, bundan sonra da bu tarafta adımlar atmak Türkiye’nin en yasal hakkıdır, en legal talebidir. Bu istikamette biz kimseden müsaade alacak da değiliz. Zira Türkiye’nin hudutlarını Türkiye korur. Biz müttefiklerimiz ve öbür ülkelerle elbette istişareler yaparız. Uygun olan vakit ve yerlerde iş birliği de yaparız lakin bizim güvenliğimiz kelam konusu olduğunda burada kimseden müsaade almadan net bir formda kendi önceliklerimizi temel alarak hareket çizgimizi belirler ve buna nazaran de hareket ederiz. Burada hem Rus tarafının hem Amerika tarafının bilhassa PYD ve YPG’nin bulunduğu bölgelerle ilgili 2019 yılında yaptığımız mutabakata sadık kalması büyük kıymet arz ediyor. Lakin bunun da ötesinde hudut güvenliğimizi büyük ölçüde sağlamış durumdayız lakin Suriye’nin geleceği, toprak bütünlüğü, siyasi birliği ve toplumsal insicamı açısından da PYD ve YPG’nin oradaki yasa dışı faaliyetlerine göz yumulması, Suriye’nin toprak bütünlüğüne tehdit teşkil eden bir hareket üslubu içerisinde bulunmasını da kabul edilemez olduğunu muhataplarımıza tabir ediyoruz. Ben bunu da dün telefon görüşmem de Sullavin’a tabir ettim. Başka Avrupalı İngiliz, Fransız, Alman mevkidaşlarımıza da bunları her seviyede anlatmaya devam ediyoruz. Bundan sonra da aktarmaya devam edeceğiz.”
“Görüntülerin, yapıların örgütlenmelerin tolere edilmesi asla kabul edilemez”
Fransa ve Almanya büyükelçilerinin bakanlığa çağrılarak nota verildiği hatırlatılarak, bu mevzuda farklı bir adım atılıp atılmayacağı sorusu üzerine Kalın, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Şimdi bu manzaralar, bu faaliyetler asla ve asla kabul edilemez. İkili münasebetler bağlamında NATO ittifakı bağlamında, terörle çaba bağlamında; bu imajların, yapıların örgütlenmelerin tolere edilmesi müsamaha gösterilmesi asla kabul edilemez. Bunlarla gayretimiz her vakit ve yerde devam edecek. Aslında bu imajlar bile Dışişleri Bakanımızın da tabir ettiği üzere terörle çaba konusunda Türkiye’nin tezlerinin ne kadar haklı olduğunu bir sefer daha ortaya koyuyor. Yani Avrupalı dostlarımız farklı terör örgütleri tariflerinden hareketle PYD’nin, YPG’nin, gibisi yapıların terör örgütü olmadığı, veya bunların bir kadro sivil toplum kuruluşları örgütleri olduğuna dair tezlerinin, tezlerinin hiçbir geçerliliğinin olmadığını, bizim açımızdan hiçbir kararının olmadığını tekraren tabir ediyorum. Bunu her seviyede ve Avrupalı mevkidaşlarımızla muhataplarımızla gündeme getirmeye devam edeceğiz. Bu yapılanmalara karşı kararlı gayretimiz de bundan sonra devam edecek. Bilhassa NATO’nun genişlemesi sorununun konuşulduğu şu günlerde şu anda NATO içerisinde olup bu örgütlerin faaliyet göstermesine müsaade eden ülkelerin de artık kendilerine bir çekidüzen vermesi Türkiye’yi terörle çaba konusunda hiçbir ayrım yapmadan samimi dürüst bir halde desteklemeleri gerekiyor. Farklı örgüt tarifleri yaparak, ‘bazı örgütler düzgündür kimileri kötüdür’, ‘bana saldıran berbattır, bana saldırmayan düzgündür, makûs değildir’ stili yaklaşımların hiçbir geçerli olmadığını tekraren tabir ediyoruz. Bundan sonra da bunu muhataplarımıza her taban ve platformda söz etmeye devam edeceğiz”
“Ukrayna ve Rusya’dan gelen tahıl eserlerini, dünya piyasalarına Türkiye üzerinden çıkarmak için hazırız”
Kalın, Rusya ve Ukrayna ile yapılan görüşmelerde besin hususlarının taşınabilmesi için bir koridorun oluşturulması konusunda fikir alışverişi bulunulup bulunulmadığına ait şunları söyledi:
“Dün Cumhurbaşkanımızın evvel Putin ile akabinde Zelenskiy ile yaptığı görüşmesinde bu husus etraflı bir halde ele alındı. Biz esasen bir müddettir Dışişleri Bakanlığımız ve başka kurumlarımızla birlikte Ukrayna, Rusya ve Birleşmiş Milletler ile bu mevzuda bir müzakere süreci yürütüyoruz. Bildiğiniz üzere bilhassa Ukrayna ve Rusya’dan gelecek tahıl eserleri, ayçiçeği, ayçiçek yağı ve gübrenin milletlerarası piyasalara ulaştırılması konusu büyük ehemmiyet arz ediyor. Aksi halde dünya besin krizi ile karşı karşıya kalacak. Su anda dün Cumhurbaşkanımızın yaptığı görüşmede iki başkana de bu bahiste Türkiye’nin kolaylaştırıcı bir rol oynamaya hazır olduğunu tabir etti. İki önder de hem Ukrayna ve hem Rusya tarafı olumlu yanıt vererek, bu süreci Türkiye üzerinden yürütmek istediklerini söz ettiler. Putin 8 Haziran‘da ülkemizi ziyaret edecek olan Rus Dışişleri Bakanı Lavrov’a bu mevzudaki gerekli talimatları vereceğini, heyetinde bu hususla ilgili şahıslar olacağını ve müzakerelerin burada Dışişleri Bakanımız Mevlüt Bey’in konut sahipliğinde yapılacağını tabir ettik. Münasebetiyle önümüzdeki hafta bu ziyaret sırasında bu mevzunun ayrıntıları daha netleşmiş olacak. Biz bu çalışmayı bir an evvel başlatmak için hazırız Türkiye olarak. Esasen en doğal yol bunun deniz limanları üzerinden deniz yoluyla yapılması. Elbette Karadeniz, oradan boğazlar ve oradan da dünya piyasalarına çıkması. Burada teknik olarak müzakere edilmesi ve karara bağlanması gereken birtakım bahisler var. İşte gemilerin gitmesi, denetlenmesi, güvenlik koridorun oluşturulması, Ukrayna tarafının bilhassa Odesa limanlarındaki mayınları temizlemesi, buna karşılık olarak da orada bir güvenlik ortamının oluşması ve bunun öteki hedefler için kullanılmaması, birebir halde Rus gemilerin Rus limanlarından çıktıktan sonra rastgele bir engellemeye, yaptırıma tabi olmaması, bunları karşılaşmaması üzere bütün bu bahisler önümüzdeki 1-2 hafta içerisinde Türkiye’de yapılacak toplantılarda karara bağlanacak. Ondan sonra da dünya besin krizinin önlenmesi noktasında Türkiye çok değerli bir misyon üstlenmiş olacak.”
8 Haziran’da Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Türkiye’ye geleceği bilgisini veren Kalın, “O gün bu mevzu Rus tarafıyla ayrıntılı bir formda ele alınacak. Dışişleri Bakanımızla birlikte BM Genel Sekreter Yardımcısı bugün ve yarın Moskova ziyaret ediyor. Orada o da Ruslarla bu mevzuyu görüşecek. Biz aslında Ukrayna tarafıyla da görüşmelerimiz devam ettiriyoruz. Yani önümüzdeki 1-2 hafta içerisinde bu görüşmeler ve müzakereler sonucunda bu operasyonun başlaması kuvvetle mümkün görünüyor”