İngiltere’de koronavirüs kısıtlamaları sırasında başbakanlık ofisinde düzenlenen partilere ait tartışmalar sürerken, Başbakan Boris Johnson’ın kelam konusu partilerden birinde çekilmiş birtakım fotoğrafları basına sızdı.
İngiliz televizyon kanalı ITV tarafından yayınlanan dört fotoğrafta Johnson, Downing Street’teki başbakanlık ofisinde düzenlenen bir aktiflikte kadeh kaldırırken görüntülendi.
Londra Metropolitan Polis Teşkilatı (Met), alkollü partilere ait soruşturmasını 20 Mayıs’ta tamamlamış, sekiz farklı tarihte düzenlenen etkinlikler kapsamında toplamda 83 bireye 126 adet ceza kesildiğini duyurmuştu.
Fakat Başbakanlık Ofisi, Johnson’ın soruşturma sonucunda yeni cezalar almayacağını bildirmişti.
Geçtiğimiz hafta ceza almamasına karşın, partilere katıldığını gösteren yeni fotoğraflarının yayınlanması Johnson üzerindeki siyasi baskıyı da artırıyor.
ITV, yayınlanan fotoğrafların 13 Kasım 2020’de Başbakan Bağlantı Yöneticisi Lee Cain için düzenlenen veda etkinliğinde çekildiğini söyledi.
BBC’ye yapılan açıklamada, en az bir bireye kelam konusu partiye katıldığı için ceza verildiği söylendi. Fakat bu kişi Başbakan Johnson değil.
Bu durum, muhafelet partileri tarafından reaksiyonla karşılanırken, Met ise soruşturma sonucunda Johnson’ın neden cezalandırılmadığı noktasında sorularla karşı karşıya.
- İngiltere’de parti skandalı: Başbakanlık, polis soruşturması sonrasında Johnson’ın yeni bir ceza almayacağını söyledi
Başbakan, Haziran 2020’de Başbakanlık Konutu’nda eşi Carrie Johnson ve Maliye Bakanı Rishi Sunak ile birlikte kendisi için düzenlenen doğum günü partisine katıldığı ve bu nedenle Covid-19 pandemisinde uygulanan karantina kurallarını ihlal ettikleri gerekçesiyle polis tarafından para cezasına çarptırılmıştı.
Kamuoyu tarafından “partygate” olarak anılan bu etkinliklerden altısına katıldığı bildirilen Johnson’a, Met soruşturmasının akabinde yeni bir ceza daha verilmesi bekleniyordu.
Johnson daha evvel milletvekillerine yaptığı açıklamada Başbakanlık Konutu’nda hiçbir Covid kuralının çiğnenmediğini söylemişti. Muhalefet partileri ise Johnson’ı parlamentoyu yanlış yönlendirmekle suçlamıştı.
Johnson, Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada ise parlamentoyu bilerek yanıltıp yanıltmadığına dair sorulara “Hayır” karşılığını vermişti.
Parlamentoyu bilerek yanıltmak, başbakan ve bakanların uyması gereken kurallara alışılmamış.
Buna nazaran, bu kuralı delen bakanın ya da başbakanın istifa etmesi gerekiyor. Muhalefet partilerine ek olarak kimi Muhafazakar Parti mensupları da Johnson’ın istifa etmesi istikametinde davet yapıyor.
Johnson, daha sonra yaptığı açıklamada partiye 25 dakikalığına katıldığını doğruladı lakin partiye “bir iş aktifliği olduğunu düşünerek katıldığını” söyledi.
Johnson, parlamentoyu yanıltıp yanıltmadığına dair de yeni bir soruşturmayla karşı karşıya. Avam Kamarası’ndan bir komite de kendi soruşturmasına başlayacak.
Hükümet nezdinde üst seviye bürokrat Sue Gray tarafından yürütülen başka kapsamlı soruşturmanın da yakın vakit içerisinde açıklanması bekleniyor.
Başbakanlık Sözcüsü, Gray’in soruşturmaya ilişkin sonuçları, gelecek günlerde Johnson’ın da olacağı geniş iştirakin sağlandığı bir parlamento oturumunda açıklayacağını söyledi.
- İngiltere’de Covid kurallarını ihlalden para cezası alan Başbakan Johnson ve Maliye Bakanı Sunak, istifa davetlerini reddetti
- İngiltere’de parti skandalı: İnsan Hakları ve Anayasadan Sorumlu Adalet Bakan Yardımcısı istifa etti
- İngiltere’de hükümetin Covid kurallarını çiğnediği tezlerine yenisi eklendi, Başbakanlık ‘İş toplantısı’ diyor
Hangi yansılar verildi?
Yeni fotoğrafların basına sızmasının akabinde, Emekçi Partisi Genel Lider Yardımcısı Angela Rayner, yaptığı açıklamada Johnson’ın “başbakanlık makamını küçük düğürdüğünü” ve “İngiliz halkının daha güzelini hak ettiğini” söyledi.
Rayner, “Boris Johnson, tekraren kuralların çiğnenip çiğnenmediğini bilmediğini söyledi. Artık hiç kuşku yok ki, palavra söyledi. Kuralları koyan Boris Johnson, kuralları sonra kendisi çiğnedi” dedi.
Liberal Demokrat Parti’nin Genel Lider Yardımcısı Daisy Cooper ise, imgelerin Johnson’ın “İngiliz halkını aptal yerine koyduğunu” gösterdiğini lisana getirdi.
İskoç Ulusal Partisi’nden (SNP) Ian Blackford, Johnson için “şarlatan ve yalancı” sözlerini kullandı.
Her iki siyasetçi da Muhafazakar Partili milletvekillerinin Johnson’ı misyondan almaya çağırdı.
İskoç Muhafazakar Partisi’nin eski başkanı Ruth Davidson, başbakanın konumunun “savunulamaz” olduğunu belirtti.
Başbakan’ın mensubu olduğu Muhafazakar Parti Milletvekili Sir Roger Gale ise yeni imajları eleştirirken Johnson’ın vazifesi bırakması gerektiğini tabir etti. Times Radio’ya verdiği demeçte Gale, “Bir parti olduğu, buna katıldığı ve kadeh kaldırdığı muhakkak açık. Bu yüzden bizi yanılttı” dedi.
Johnson’ın partisinden Steve Baker da bir Twitter paylaşımında gelişmeleri eleştirdi. Baker, yüzünün üzerinde “Onun gözlerine bak ve kuralları asla esnetmediğini söyle” yazan bir Covid hastasının fotoğrafını paylaştı.
İskoç Muhafazakar Partisi Genel Lideri Douglas Ross ise Başbakan’dan davranışının “kabul edilebilir” olduğuna neden inandığını açıklamasını istedi.
Öte yandan Muhafazakar Partili Milletvekili Peter Bone ise Johnson’ın gerisinde durarak, “Bence hepimiz bunun bir iş aktifliği olduğu konusunda hemfikir olabiliriz” dedi.
Bir öteki Muhafazakar Partili Desmond Swayne de aktifliğin “suç olmadığını” savundu.
ITV News tarafından yayınlanan fotoğraflarda Johnson’ın meslektaşlarına kadeh kaldırdığı görülüyor. O esnada ise masada şarap şişeleri, şarap kadehleri ve el dezenfektanı üzere görünen bir kap da kadraja giriyor.
Fotoğrafın çekildiği vakit diliminde İngiltere’de sokağa çıkma yasakları yürürlükteydi. Kurallar gereği iki ya da daha fazla kişinin kapalı yerlerde buluşması yasaktı. Fakat iş gayeli geçerli bir sebep olması halinde bir ortaya gelişlere istisnai olarak müsaade veriliyordu.
Gazeteler ne dedi?
Fotoğraflara ait tartışmalar, Salı günkü gazetelerin çabucak hemen hepsinin manşetinde yer aldı.
The Guardian gazetesi, Johnson’ın parlamentoya palavra söylediğine dair yeni bir savla karşı karşıya olduğunu aktarırken, Met’in de Başbakan’a ceza vermemesi nedeniyle baskı altında olduğunu yazdı.
8 Aralık 2020’deki Avam Kamarası oturumunda Emekçi Partisi Milletvekili Catherine West, Johnson’a 13 Kasım 2020’de başbakanlık konutunda bir parti yapılıp yapılmadığını sormuş ve Johnson buna “Hayır” cevabını vermişti.
The Times gazetesi ise West ile Johnson ortasında geçen diyaloğu, okurlarıyla yeni yayınlanan fotoğrafın üzerinde paylaştı.
The Daily Telegraph da Met’in Johnson için rastgele bir cezai yaptırım uygulamamasının tartışma yarattığını aktardı. Gazeteye konuşan isimsiz bir kaynak, partiye katılan öteki insanların ceza alırken, Johnson’ın ceza almamasını çözemediğini söyledi ve Met için “fiyasko” dedi.
I News gazetesi ise “Parti fotoğrafları Başbakan’ı vuruyor” manşetini attı. Gazete, fotoğrafların Johnson’ın partisindekilerin de reaksiyonunu çekebileceğini tabir etti.
Metro gazetesi, “Boris bu kadeh kaldırma için nasıl da ceza almadı?” sorusunu yöneltti.
Daily Mirror gazetesine konuşan bir haber kaynağı, Başbakan’ın polis tarafından olayla ilgili “hele ki kadeh kaldırırken” sorgulanmamasını, “inanılmaz” olarak kıymetlendirdi.
Daily Express gazetesi Met’in kararını ironik bir lisanla eleştirdi ve fotoğrafı işaret ederek, “Burada görülecek bir şey yok. Polis, Boris’in kuralları çiğnemediğini söylüyor” dedi.
The Sun gazetesi, birinci sayfasında fotoğrafı “Sadece kadeh kaldırmak için burada” kelamlarıyla paylaştı.
