Fehmi Koru*
Rusya Federasyonu devlet lideri Vladimir Putin Türkiye’ye gelecek mi?
Gün geçmiyor ki, iktidarın prestij ettiği gazeteler ile TV kanallarında, Putin’in mümkün ziyaretiyle ilgili bir haber çıkmasın. Onlara bakarsanız, Putin şimdiye kadar çoktan gelmeliydi; verdikleri birinci tarihler tutmadı.
Ben ise Putin’in ülkemize yakın bir tarihte gelmeyeceğini düşünüyorum. Yalnız düşünmüyorum, gerekli olduğunda burada yazıyorum da…
Olumsuz düşünmemin sebebi, Putin’in prestij ettiği ülkeler ve siyasi önderler konusunda kendine özel kimi koşulları olduğunu bilmem. Sıkı sıkıya uyduğu birinci koşul da, düzgün alakaları sürdürmek isteyenin rakip kampla olan bağlantılarını asgariye indirmesi…
Türkiye için bu kuralın manası, Batı bloku ve kurumlarıyla olan bağlarını zayıflatması gerektiği…
ABD ile.. NATO ile.. AB ile de…
İktidar, bir noktaya kadar, o koşula her şeye karşın uyuyor manzarasını veriyordu ve o periyotta karşılıklı ziyaretler gerçekleşti. Türkiye o devirde Ukrayna ile Rusya ortasında tahıl koridoru sağlayan ülke haline bile gelebildi.
O günler geride kaldı. Bilhassa seçim sonrasında çok daha keskin bir biçimde görülür hale geldiği üzere, iktidar, ülkenin Batı blokuyla olan münasebetlerini önemsemeye başladığını belirli ediyor.
Moskova da bunun farkında.
Farkında ve tahıl koridorunu uzatma konusunda ayak sürüyerek rahatsızlığını muhakkak ediyor.
Rus medyası da bir yerlerden işaret almışçasına aleyhte yazı ve yorumlara yer veriyor.
Görünene bakıp “Putin gelmez” diyorum.
Bir dostum ise farklı görüşte; benimle teze bile girmek istiyor.
Konu argümana bağlandığı için, Rusya ve Putin ile ilgili haberleri daha yakından izlemeye başladım ve her edindiğim yeni bilgi benim kanaatimi biraz daha pekiştirdi.
En son bilgi, şu sıralarda toplanan BRICS ülkeleri doruğu vesilesiyle karşıma çıktı.
Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’den oluşan bir küme olarak Putin’in teşebbüsüyle 2009 yılında oluşmuştu BRICS; daha sonra bu dörtlüye Güney Afrika da katıldı. Yeni Kalkınma Bankası (NDB) ismini taşıyan bir bankası da var BRICS’in; esasen bilenler ortasında, o kurum ‘BRICS Bankası’ olarak da anılıyor.
Grup her yıl bir ülkede önderler seviyesinde toplanıyor. Bu yıl kümeye evsahipliğini Güney Afrika yapıyor.
Liderler çoktan Johannesburg’a geldiler. Bütün önderler değil lakin; kümeye ön ayak olmuş olan Rusya devlet lideri Putin tepeye katılamıyor.
Katılmıyor değil, katılamıyor.
Hayır, hasta olduğundan yahut daha değerli bir işi bulunduğundan değil. Evsahibi ülke tarafından gelmemesi tavsiye edildiği için…
Şaşırdıysanız yalnız değilsiniz. Birinci işittiğimde ben de şaşırmıştım zira.
Ev sahibi ülke -Güney Afrika- soykırım, insanlığa karşı hatalar ve savaş cürümleri işleyenleri cezalandırmak maksadıyla faaliyet gösteren ‘Uluslararası Ceza Divanı’ (ICC) üyesi. ICC üyesi ülkelerin, aleyhlerinde dava açılmış şahısları topraklarına ayak basar basmaz tutuklamaları gerekiyor.
Putin ile ilgili Ukrayna’da savaş kabahati işlediği savıyla açılmış bir dava var ve Putin BRICS toplantısına katılsaydı, Güney Afrika polisi kendisini tutuklamak zorunda kalacaktı.
Uyardılar ve Putin harika önemsediği kümenin bu yılki toplantısından uzak duruyor. [Uzaktan, Zoom yoluyla, selamlama konuşması yapmakla yetiniyor.]
Türkiye’ye gelmemesi sebebi olabilir mi bu ICC konusu?
Hayır, olamaz, zira Türkiye ICC üyesi değil.
Dışişleri bakanlığının internet sitesi, Divan’ın kuruluş ve faaliyetleri hakkında detaylı bilgi sunduktan sonra, ülkemiz ile ICC ortasındaki ilgiyi kısaca şöyle özetlemekte:
“Türkiye, Roma statüsüne taraf olmamakla birlikte UCD’nin (Uluslararası Ceza Divanı’nın) faaliyetlerini yakından takip etmekte olup, Taraf Devletler Asamblesi toplantılarına iştirak sağlamaktadır.”
Galiba toplantılara o ülkedeki büyükelçilik mensuplarından biri gözlemci olarak katılmakta.
Roma statüsüne taraf olsaydı ülkemiz, Putin herhalde hiçbir vakit Türkiye’ye gelmeyecekti.
Putin Türkiye’ye hiç gelmedi değil, geldi; esasen Türkiye dışında Çin’e, Orta Asya’daki Türk cumhuriyetlerine ve Belarus’a gidiyor Putin… O kadar…
BRICS’e üyelik bir orta Ankara’da hayli konuşulmuş, altıncı üye olarak Türkiye’nin de katılacağına dair söylentiler de çıkmıştı. O istek sönmüşe benziyor.
Üyelik peşinde koşan ülkeler ortasında Suudi Arabistan, Mısır, BAE, Kongo ve Kazakistan dahil daha bir düzine ülkenin ismi geçiyor, lakin Türkiye onlar ortasında bulunmuyor.
Tekrarlayayım: Putin yakın bir vakitte ülkemize gelirse ben fevkalade şaşıracağım.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
