Ticaret Bakanlığı bilgilerinden yapılan derlemeye nazaran, yurt dışı müteahhitlik kesimi 1972’den eylül ayı sonuna kadar 131 ülkede 462,2 milyar dolar kıymetinde 11 bin 365 proje üstlendi.
Sektör, 2020’de gaye ülkelerde yaşanan önemli siyasi istikrarsızlıklar, konjonktürel problemler ve Kovid-19 salgınının tesirlerine karşın 16,1 milyar dolar bedelinde 366 iş aldı.
Geçen yıl ise salgının dünya iktisadında yarattığı olumsuz tesirin azalmasına paralel olarak firmaların yurt dışında üstlendiği projelerin toplam bedeli 30,8 milyar dolara ulaştı. Bu periyotta üstlenilen proje sayısı ise 431 olarak kayıtlara geçti.
Sektörün bu yılın 9 aylık devrinde üstlendiği proje sayısı 215, toplam proje bedeli yaklaşık 8 milyar 690 milyon dolar oldu. Bu yıl içinde üstlenilen projelerin ortalama bedeli 40 milyon 420 bin dolar olarak belirlendi.
Rusya ve Türkmenistan birinci iki sırada
Müteahhitlik firmalarınca 1972 yılından bugüne kadar yurt dışında üstlenilen projelerin ülkelere nazaran dağılımında, Rusya yüzde 20,6’lık hisseyle birinci sırada yer alırken ülkede bugüne kadar 95 milyar 385 milyon dolarlık proje üstlenildi.
Rusya’yı yüzde 10,8’lik hisseyle Türkmenistan takip etti. Bu ülkede üstlenilen proje fiyatı 50 milyar doları aştı. Irak yüzde 6,9’luk hisse ve üstlenilen 32 milyar 115 milyon dolarlık projeyle üçüncü sırada yer aldı. Bu ülkeleri, Libya, Kazakistan ve Suudi Arabistan izledi.
Bugüne kadar en çok proje üstlenilen alanlara bakıldığında ise konut ve rezidans projelerinin yüzde 13,9’luk hisseyle birinci sırada yer aldığı görüldü. Konut projelerinin bedeli 64 milyar 190 milyon dolar oldu.
Konut projelerini yüzde 13,2’lik hisse ve 61 milyar 27 milyon dolarlık proje bedeliyle kara yolları, tünel ve köprüler takip etti.
Enerji kesimi yüzde 8,5’lik hisseyle yurt dışında üstlenilen işlerde üçüncü sırada yer aldı. Bu kesimin bugüne kadar üstlendiği proje fiyatı 39 milyar 223 milyon doları buldu.
34 milyar liralık ticaret merkezi yapıldı
Müteahhitler, bugüne kadar yurt dışında 33 milyar 958 dolarlık ticaret merkezi ve 30 milyar 412 milyon dolarlık havalimanı projesi üstlendi.
Öte yandan, ENR Mecmuasının, geçen bir yılda üstlenilen milletlerarası projelerin toplam bedeli üzerinden her yıl belirlediği dünyanın en büyük 250 müteahhitlik firmasını gösteren listede Türkiye, 2003 yılında yalnızca 8 müteahhitlik firmasıyla yer alırken bu yıl 42 firmayla uzunluk gösterdi. Mecmuanın 2022 yılı sayısında yer alan bu firmalardan 8’i kelam konusu listede birinci 100 firma ortasında yer bulurken 2 Türk firması ise birinci 50’ye girdi. Türkiye listede firma sayısı prestijiyle Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor.
