Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cemal Kaşıkçı cinayeti davasının düşürülmesine ait olarak, “Bazen hukukun verdiği kimi kararlar kamu vicdanını rahatlatmayabilir. Sonuçta mahkemenin verdiği karara hukuken hürmet duymak zorundayız.” dedi.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın Habertürk TV’de Kübra Par’ın Açık ve Net programında gazeteciler Aslı Aydıntaşbaş ve Gürkan Güçlü ile birlikte başta dış siyaset olmak üzere gündemdeki soruları yanıtlıyor.
Kalın’ın sorulara verdiği karşılıklar şöyle:
“İki seviyede cevaplamak isterim. Bir teknik olarak Kaşıkçı davası ikincisi genel çerçeve. Milletlerarası bağlantılarda daralmalar ve genişlemeler olur. Bizim Mısır, Ermenistan, Suudi Arabistan’la olağanlaşma devrinden geçiyoruz. Milletlerarası alakalarda ezeli ve ebedi düşmanlık hasımlık olmaz. Barış yaparsınız yolunuza devam edersiniz. Suudi Arabistan’la Kaşıkçı cinayetine kadar çok önemli sıkıntılarımız yoktu. Bir iki yerde görüş ayrılıklarımız vardı. Kaşıkçı cinayeti büyük bir travma yarattı. Ülkemizde bu biçimde yapılmış olması. Türkiye o periyotta üzerine düşeni fazlası ile yaptığını düşünüyorum. Duyurulması ve dünyada gündem olması. Daha sonra hukuksal bir süreç başladı.
Bu hadiseden ötürü Suudi Arabistan’la ilgilerimiz önemli yara aldı. Türkiye Cumhuriyeti topraklarında bu türlü bir cinayete kurban gitmesi es geçilecek, üzeri örtülecek bir şey değildi. Trump açıktan çıkıp ‘Bu husus bizim için bir sorun değildir’ mealinde konuştu. Avrupa’da benzeri çıkışlar oldu. Bir vakit sonra geriye çekildiler. Türel süreçle ilgili birkaç basamaklı süreç yaşandı.
Adli süreçlerde ilgili makamların birbiriyle konuşması gerekiyordu. Sonuçta bir öbür ülkenin vatandaşıyla ilgili bir iddianame ortaya koyuyorsunuz. Burada bir sürü türel olarak teknik var. 6706 sayılı Memleketler arası İsimli İşbirliği Kanunu işletildi. Bizim bir vatandaşımız falanca ülkede uyuşturucu kabahatinden idama mahkum ediliyor mesela. Bununla ilgili teşebbüste bulunuyoruz. ‘Mümkünse imkan olmasın, gelsin Türkiye’de cezasını çeksin’ üzere. Bazen hukukun verdiği kimi kararlar kamu vicdanını rahatlatmayabilir. Sonuçta mahkemenin verdiği karara hukuken hürmet duymak zorundayız. Siyaseten ve vicdanen kâfi bulmayabilirsiniz.”
“Siyasi olarak bu sıkıntı asla kabul edilebilir bir şey değil”
Bir öteki ülkenin vatandaşlarının yargılanması sözkonusu burada. O şahıslarla ilgili Suudi Arabistan’da bir tüzel süreç oldu. Dediğim üzere bizim vicdanımızı rahatlatmayabilir. Türel açıdan baktığımızda 6076 uygulandı. Öbür ülkeler de öteki türlü teşebbüsler de yapabilirdi. Bir iki yerde kişisel davalar açıldı. ABD’de diğer yerlerde. Bizim bu davalara dahlimiz sözkonusu olmaz. Ailesinin bir dava süreci olmadı Cemal Kaşıkçı’nın. Katılalım, katılmayalım bir hukuksal süreç işletildi. Bir öteki ülkenin vatandaşların yargılanması sözkonusuydu. Bununla ilgili isimli süreç yapıldı, orada 16 bireyle ilgili mahkeme yapıldı ve cezalar verildi. Hasebiyle hukuksal olarak baktığımızda bu tarafı ihmal etmek lazım. Siyasi olarak bu sıkıntı asla kabul edilebilir bir şey değil. Türkiye sert reaksiyon verdi, üzerine düşeni yaptı. Kemal Bey’in ‘üç beş kuruş yapıldı’ sözü hakikaten sakil söz. Son analizde Suudi Arabistan bölgenin kıymetli aktöre. Bu olaya kadar bizim muhakkak bahislerde görüş ihtilaflarımız olsa bile, bu türlü bir çatışma periyoduna girmedik. Vakit zaman görüş ayrılıkları elbette olabilir lakin ülkemizin çıkarlarını da düşünmek zorundayız. Türkiye’nin pozisyonu, bölge ile bağlantıları, Suudi Arabistan ilgilerini büyük fotoğrafı görmek zorundayız. Husumetle yönetemezsiniz dış siyasete.
“Son analizde biz de bu davanın mağduru olduk”
Onlar diyorlar ki, ‘biz tüzel süreç işlettik, mahkemeye çıkarttık, şu cezalara çarptırdık’. Bir diğer ülke Türkiye’deki bir küme Türk vatandaşı için bu türlü bir mahkeme kursa, yargılamaya kalksa Türkiye Cumhuriyeti haklı, haksız o vatandaşlarını mahkeme vermez. ‘Beğen beğenme ben burada yargıladım’ der. ABD, İngiltere hangi vatandaşını öteki ülkede yargılanmasına müsaade eder. Çok istisnalar dışında. Harika savaş kabahatleri vs. vardır. Hasebiyle burada bu türlü bir şey oldu. Keşke bu olay hiç yaşanmasaydı. Yalnızca bizim topraklarımızda değil rastgele yerde yaşanmasaydı. Son analizde biz de bu davanın mağduru olduk.
