Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği ile Sıfır Atık, Sera Gazı Azaltımı, İklim Değişikliğine Tesirler, Etraf İzleme, Çevresel ve Toplumsal İdare üzere birçok planın “Sürdürülebilirlik Planı” altında ÇED raporlarında yer alması mecburiliği getirildi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, 7 Şubat 1993’de yayımlanarak yürürlüğe giren, vakit içerisinde çeşitli revizyonlar yapılan ÇED Yönetmeliği’nde yeşil kalkınma amaçları kapsamında güncelleme yapıldığı belirtildi. Açıklamada, yenilenen ÇED Yönetmeliği’nin bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiği bildirildi.
ÇED raporu istenecek faaliyetlerin sayısı arttı
Yönetmelikle mevcut tariflerde düzenlemelere gidildiği aktarılan açıklamada, şu bilgileri yer verildi:
“Halkın bilgilendirilmesinin aktifleştirilmesine yönelik düzenlemeler yapılarak yürürlüğe alınan Paydaş İştirak Planı ile katılımcılıkta bağlantı yollarının sayısı artırıldı.
Faaliyetlerin/Projelerin etrafa olan tesirleri göz önüne alınarak ÇED listelerinde düzenlemeye gidildi. Bu kapsamda, ÇED Raporu hazırlanması zarurî olan faaliyetlerin sayısı artırıldı. Birtakım bölümlerin tamamı da eşik pahasına bakılmaksızın tümüyle ÇED uygulanacak projeler listesine alındı.
Çevresel tesirleri ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projelerin yer aldığı listede yer alan faaliyetler/projeler için de çevresel tesirlerinin daha kapsamlı ve ayrıntılı incelenmesi için kümülatif tesir kıymetlendirme yapılması, çevresel ve toplumsal aksiyon planı hazırlanması, sürdürülebilirlik ve etraf izleme planı hazırlanması zarurî kılındı.
Hacettepe Üniversitesi iş birliği yapıldı
Sıfır Atık Planı, Sera Gazı Azaltımı Planı, İklim Değişikliğine Tesirler, Etraf İzleme Planı, Çevresel ve Toplumsal İdare Planı ve benzerlerinin, ‘Sürdürülebilirlik Planı’ altında ÇED raporlarında yer alması mecburî hale getirildi.”
Açıklamada, Türkiye’de yatırımların çeşitlenmesi, iklim değişikliği ile çaba ve sıfır atık çalışmaları, bilimsel ve teknik gelişmelerin takip edilmesi, vakit içerisinde karşılaşılan yargı kararları, öbür mevzuatlarda yapılan değişiklikler üzere nedenlerle ÇED Yönetmeliği’nin revize edilmesi gerekliliğinin ortaya çıktığı söz edildi.
Bu kapsamda, Bakanlık ve Hacettepe Üniversitesi iş birliği ile “ÇED Yönetmeliği’nin Geliştirilmesi Projesi”nin yapıldığı, akademisyenler, kurum ve sivil toplum kuruluşlarının da yer aldığı çalışma kümeleri oluşturulduğu, bugüne kadar yürürlüğe giren tüm ÇED yönetmelikleri ve yönetmelik revizyonları, izin-lisans ve kontrol yönetmelikleri, AB ülkeleri ve öteki ülkelerdeki uygulamalar, yargı kararları da dikkate alınarak “ÇED Yönetmeliği Kıymetlendirme Raporu” hazırlandığı hatırlatıldı.
ÇED Yönetmeliği’nin, Türkiye’nin yeşil kalkınma gayeleri kapsamında farklı bir değer taşıdığı vurgulanan açıklamada, iştirakçi ve şeffaf bir anlayışla yürütülen ÇED sürecinde, ilgili kamu kurumları ortasında uyum sağlanması, projelerin fiili olarak uygulanması sırasında ortaya çıkabilecek muhtemel çevresel ve toplumsal sorunların, tasarım evrelerinde kıymetlendirilerek tedbirlerin ortaya konulması, yapılması planlanan faaliyetlerden etkilenmesi mümkün yöre insanı ve sahip olunan bedelli ekosistem bileşenlerinin sürece dahil edilmesi sayesinde, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasının aşikar olacağına vurgu yapıldı.