Rockefeller International Lideri Ruchir Sharma’ya nazaran günümüzde makûs durumda olduklarını düşünsek de gelişmekte olan ülkeler o kadar makus durumda değil.
Sharma’ya nazaran 150 gelişen iktisat ortasında zahmetli bölgeler daima olacak. Fakat birçok değerlendirmeye nazaran gelişen ülkelerin nüfusunun yüzde 70’ine ve gayri safi yurt içi hasılasının (GSYH) yüzde 90’ına sahip olan en büyük 25 gelişen ülkenin finansal açıdan güçlü durumda.
Sharma, “2013’e nazaran cari hesapları açıktan fazlaya geçti, GSYH’nin yüzde 3’ünün üstünde olan endişelendirici borç her on devletin üçünden her on devletin birine düştü. Kur rezervleri GSYH’nin yüzde 19’undan yüzde yüzde 26’sına çıktı. Kurları dolar karşısında varlık azaltımı devrinde yaşanan dalgalanmaları için kullanılan “taper tantrum” periyodunda olduğundan ortalama yüzde 40 daha ucuz” dedi.
Sharma, “1990’lardaki krizler ülkeleri finansal kurumlarını düzeltmeye zorladı ve bu da 2000’lerdeki ekonomik patlamayı sağladı. 2000’lerdeki cari fazla 2010’lardaki cansızlığa yol açtı. Pandemiyle ıslahata zorlandılar ve yeni bir sağlam çıkış için hazırlar” diye konuştu.
Gelişmiş ülkelere ortalarındaki büyüme makasının kapanmasıyla gelişen ülkelere karamsar bakıldığını ancak farkın yarım puandan neredeyse yüzde 3 puana yine açılmaya başlayacağını söyleyen Sharma, dolar bazında en yeterli getiri sağlayan 10 Borsanın hepsinin gelişen ekonomilerde olduğunu da ekledi.
Sıkıntılı vakitlerde ülkeyi terk edecek yabancı sermayenin ülkeyi 2022’nin başından evvel çoktan terk etmiş olduğunu belirten Sharma, bunun gelişen piyasaların ABD’den daha güzel gitmesinin bir sebebi olabileceğini düşündüğünü söyledi. Yabancılara nazaran piyasa hareketlerini daha düzgün kestirim eden yerli yatırımcıların ise son çeyreklerde net alım yaptığını da belirtti.
Sharma, “Gelişen piyasalar para siyasetinde da önde. Olağanda Fed’i takip ederler lakin bu sefer merkez bankaları güçsüz kurlarının baskısıyla 2021’in başında, Fed’den bir yıl evvel sıkılaşmaya başladı. Sonuç olarak enflasyonla çabada önlerinde daha az iş var. En az son 20 yıldır birinci sefer gelişmiş ülkelerde yüzde 5 üstü enflasyon yaşayan ülke sayısı gelişmekte olan ülkelerden daha fazla” dedi.
Kötümserlerin artan kamu borcunu işaret ettiğini söyleyen Sharma, ABD ve öbür gelişmiş piyasalarda artışın daha süratli gerçekleştiğine ve ABD’nin bütçe açığı yüzde 4’e yaklaşırken gelişen piyasaların bütçe fazlası verdiğine dikkat çekiyor.
Sharma “Stagflasyonlu 1970’lerle karşılaştırılan bir ekonomik ortamda para yeni yuvalar arayacak. 1970’lerin gelişen dünya için değerli bir on yıl olduğuna dikkat edilmesi gerekiyor. O vakit da artık olduğu üzere emtia fiyatları artmıştı ve gelişmekte olan ülkeler emtianın kıymetli ihracatçıları. Gelişmekte olan ülkeler yeni bir bakışı hak ediyor” dedi.
