Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Prof. Dr. Serap Yazıcı, Kartal Kent Kültürü ve Demokrasi Derneği’nin düzenlediği, “Neden güçlendirilmiş parlamenter sistem?” başlıklı panelde konuştu. Yazıcı, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e geçiş sürecinde yapılaması gerekenler ve mevcut durum hakkında görüşlerini paylaştı.
Türkiye’nin aslında 1961 Anayasası’ndan itibaren hukuk devleti olduğunu deklare etmiş bir anayasa sistemine sahip olduğunu belirten Yazıcı; ” 1982 Anayasası’nda da bu tekrarlanmış durumda. Lakin ne yazık ki hiçbir vakit Türkiye gerçek bir hukuk devleti olamadı. Bilhassa 15 Temmuz darbe teşebbüsünün bastırılmasının akabinde ilan edilen fevkalâde hal rejimi periyodunda Anayasa öylesine açık bir biçimde ihlal edildi ve vatandaşlar mağdur edildi ki gerçek bir hukuksuzluk rejimi ortaya çıktı. Esasen Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi de bu hukuksuzluğu kurumsallaştırmak için icat edilmiş bir sistem oldu. Bu sistemde, Cumhurbaşkanı’nın elinde yürütme gücünün tamamı toplanmış değil. Tıpkı vakitte yasama üzerinde denetim yetkisi var. Ne yazık ki yargı aygıtının tamamına da hükmedecek bir güce sahip” dedi.
“Daha kıymetlisi Türkiye maalesef uzun bir müddetten beri bu hukuksuzluğu yaşıyor”
Türkiye’nin uzun vakitten beri hukuksuzluk yaşadığını söz eden Yazıcı; “Halbuki Anayasamızın 138. hususu diyor ki ‘Hakim ve savcılar bağımsızdırlar, anayasaya, kanunlara, hukuka ve vicdani kanaatlerine nazaran karar verirler.’ Lakin maalesef Türkiye’de bu türlü olamıyor. Daha değerlisi Türkiye maalesef uzun bir müddetten beri bu hukuksuzluğu yaşıyor. Otomatik tutukluluğa hükmedilebilmesi için sulh ceza hakimlikleri kuruldu. Sahiden bu hakimlikler otomatik bir biçimde tutukluluğa hükmediyor. Halbuki bir hukuk devletinde tutukluluk istisnadır. Lakin sanığın hakkında ceza davası açılan sanığın kaçma riski varsa yahut kanıtları karartma riski varsa o vakit tutukluluğa hükmedilir. Halbuki biz kamuoyunda tanınan isimlerin tutukluluk süreçlerinden biliyoruz. Haklarında karar verilmiyor lakin yıllarca tutuklu olarak özgürlüklerinden yoksun kılınıyorlar. Bu yolla da üstelik Türkiye Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin ilgili kararlarını ihlal edilmiş olunuyor” diye konuştu.
“Yargıyı gerçek manada tarafsız ve bağımsız bir organ yapmak üzere gerekli önlemleri alacağız”
Yazıcı kelamlarını şu halde sürdürdü: “Savcılar şurası ve yargıçlar konseyi birbirinden ayrılacak. Hasebiyle neyi güçlendireceğiz? Yargıyı gerçek manada tarafsız ve bağımsız bir organ yapmak üzere gerekli önlemleri alacağız. Bu hakim ve savcıların özlük hakları konusunda karar verecek olan organlar, Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Kurulu’nun iki yan kuruluşu Venedik Komitesi ve Avrupa Kurulu Yargıçlar Konseyi’nin kararlarına uygun olarak tekrar tasarlanacak. Savcılar Konseyi ve Yargıçlar Heyeti birbirinden ayrılacak ve her iki organın üyeleri de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce ve nitelikli çoğunluk kuralıyla seçilecek biçimde yine oluşturulacak. Bu doğal çok kıymetli. Bu durum, heyetlere demokratik meşruiyet kazandıracak. Bu Yargıçlar ve Savcılar Heyeti özerklik kazandıktan sonra Yargıtay üyelerinin seçiminde bu konsey yetkili kılınacak. Böylelikle temyiz mahkemesi daha bağımsız bir organ haline gelecek. Danıştay’ın üyelerinin dörtte üçünü yeniden bu konsey seçecek. Dörtte birini Türkiye Büyük Millet Meclisi nitelikli çoğunlukla seçecek. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve vekilini tekrar kelamı geçen konsey seçecek. Natürel bunlar daima yargıyı bağımsız hale getirecek.”
