Adana’nın Kozan ilçesinde bulunan Anavarza Antik Kenti’nde ‘kral mezarı’ olarak bilinen tarihi yapıyı dinamitle havaya uçurmak için defineciler tarafından kaya yüzeyinde 9 adet dinamit çukuru açılması olayının 2015 yılında gerçekleştiğini belirten Hafriyat Lideri Dr. Fatih Gülşen, “2015 yılındaki bu teşebbüs dikkatimiz sayesinde önlendi” dedi.
Burçlu sur duvarı, sütunlu yol, hamam ve kilise, tiyatro, amfi tiyatro, stadyum, suyolları, kaya mezarları ile Çukurova bölgesinin en değerli antik kentlerinden olan Anavarza, definecilerin gayesi oluyor. Çukurova Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Anavarza Antik Kenti Hafriyat Lideri Dr. Öğretim Üyesi Fatih Gülşen, antik kentte bulunan Kral Tarkondimotos’un kızı Julia’ya ilişkin olduğu bilinen tapınak mezarın yanındaki kayalık yüzeye defineciler tarafından 9 adet dinamit çukuru açılmasıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Dr. Öğretim Üyesi Gülşen, dinamit çukurlarının 2015 yılında açıldığını söyledi.
‘Devasa ve çok anıtsal boyutlarda olan bir antik kenttir’
Antik kentle ilgili bilgi veren Gülşen, “Anavarza Antik Kenti, resmi kayıtlara nazaran İsa’dan evvel 19’da İmparator Augustus ile başlatılıyor. Fakat hafriyat çalışmalarında gelinen son noktada M.Ö. 5500 yıllarında, yani kalkolitik periyoda ilişkin yapıtlara de rastlanmaktadır. Kent yaklaşık 4 bin dönüm arazi üzerine kurulmuş, devasa ve çok anıtsal boyutlarda olan bir antik kenttir. Kilikya bölgesinin en büyük antik kentlerindendir. M.S. 408 tarihinde ovalık Kilikyanın başşehri olmuştur” diye konuştu.
‘Anıtsal mezar Helenistik periyoda ait’
Dinamitle patlatılmak istenen anıtsal ölçülerde yapılmış kaya mezarının Helenistik periyoda ilişkin anıtsal kaya mezarı olduğunu belirten Gülşen, “Yapım tarihi İsa’dan evvel 1’nci yüzyıla aittir. Kral 2. Tarkondimotos’un kızı Julia için yapılmış bir anıt mezardır. Mezar 3 metreye 3 metrekare planlı bir mezardır. Mezarın üst tarafında bu mezarın öyküsünün anlatıldığı kabartmalar mevcuttur. Kabartmalarda sağ tarafta dünyevi ağıt yakan bayanlar, meyyit merasimi mevcuttur. Öbür tarafta tanrısal dünyayı anlatan tasvirler mevcuttur. Figürlerin çabucak altında 10 satırlık eski Yunanca yazıt bulunmaktadır. Bu yazıt da deşifre edilmiştir. Yazıtta hem Julia ile ilgili hem Tarkondimotos ile ilgili hem de mezar lanetleri ile ilgili uzun bilgiler verilmiştir. Lanet yazıtlarında farklı betimlemeler bulunmaktadır. ‘Bu mezarı soymayın, soyan ölsün, çocuğu olmasın yahut ciğerini kargalar dağlasın’ üzere caydırıcı yazıtlar bulunmaktadır. Yapıldığı devirde bunun bir caydırıcılığı olsa da sonraki devirlerde medeniyetin değişmesi, tahminen yazıların okunamamasından ötürü mezarın antik devirde soyulduğunu biliyoruz” tabirlerini kullandı.
‘Mezar hırsızları, günümüzde de boş durmuyorlar’
Gülşen kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Mezar hırsızları, günümüzde de boş durmuyorlar ve çalışmaya devam ediyorlar. 2015 yılında, mezarın çabucak yan tarafında 9 tane karotla açılmış yuvalar içerisine dinamit lokumları yerleştirilmiş. Tam patlatılmak üzereyken hem Gaziköy Jandarma Karakolunun hem de hafriyat takımının dikkati ve başarısı sayesinde bu teşebbüs engellenmiş, Adana Valiliğimiz ve hafriyat başkanlığımızın teşebbüsleriyle de güvenlik önlemleri arttırılmış ve buradaki tarihi yapı muhafaza altına alınmıştır”.
