S&P 500’ün yakında bir resesyon yaşanabileceği kaygıları nedeniyle ayı piyasasına girmesiyle birlikte ABD pay senedi piyasasında bu yıl yaşanan yıkım kötüleşmeye devam ediyor.
Yatırımcıların, Fed’in agresif bir sıkılaşma siyaseti izlerken iktisatta resesyona girmeden enflasyonu indirmek için kullanılan “yumuşak bir iniş” gerçekleştirebileceğine dair kuşkular ve kaygılar artmaya devam ediyor.
Yatırımcılar Fed’in faiz kararıyla birlikte Fed Lideri Jerome Powell’ın vereceği bildirileri da çok yakından izleyecek.
İşte yılın en kritik Fed toplantısı öncesi bilmeniz gerekenler…
1994’ten bu yana en sert faiz artışı fiyatlanıyor
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin medyan beklentisi faiz aralığının 50 baz puan artışla yüzde 1,25-yüzde 1,50 bandına çıkarılması tarafında.
Ankete katılan 98 ekonomistin 33’ü 75, 65’i 50 baz puan faiz artışı bekliyor.
75 baz puan artış bekleyen kurumlar ortasında Goldman Sachs, Barclays, JPMorgan, HSBC, Deutsche Bank da yer alıyor.
Powell mayıs ayındaki Federal Açık Piyasa Toplantısı’nda bu toplantı ve Temmuz ayı için 50 baz puanlık faiz artışı sinyali vermişti lakin ABD’de tüketici enflasyonunun yüzde 8,6 ile 40 yılın tepesinde açıklanmasının akabinde çok sayıda kurum iddiasını üst çekerken, vadeli süreçlerde de 75 baz puanlık artış fiyatlanmaya başladı.
Wall Street Journal’da bu hafta çıkan, Fed yetkililerinin 75 baz puanlık bir artışı onaylayabileceği tarafındaki haber de bu beklentileri destekledi.
Fed’in faizi 75 baz puan artırması halinde bu, 1994 yılından bu yana en güçlü artış olmasının yanı sıra adımlarının sinyalini genel olarak önden veren ve kademeli adımları tercih eden Fed’in irtibatında de bir değişim manasına gelecek. Bu türlü bir adım enflasyonla uğraşta geç kalmakla eleştirilen Fed’in kredibilitesini artırabileceği üzere, piyasaların bir sonraki adım için başını karıştırma riskini de beraberinde getirebilir.
İlgili haberler
-
Piyasanın Fed beklentileri şahinleşiyor
-
Tahvil hükümdarı: Fed faizleri yüzde 3’e yükseltmeli
- Milyarder yatırımcıdan Fed’e jumbo faiz artışı çağrısı
Ekonomistler ne diyor?
Fed’den faiz artırım beklentisini 75 baz puana birinci çekenler ortasında yer alan Barclays Kıdemli Ekonomisti Jonathan Millar, “Genel kural: Şayet adımlarınızın piyasaları nasıl etkileyeceğinden telaş duyuyorsanız, ihtiyatlı davranırsınız. Bir şeyleri kırmaktan korkarsınız. Lakin bu durumda bir şeyleri kırmaya bedel. Fed’in kredibilitesinin erozyona uğramaya başlıyor üzere göründüğü çok kritik bir noktadayız” değerlendirmesini yaptı.
Evercore ISI’dan Krishna Guha ve Peter Williams müşterileri ile paylaştıkları notta Fed’in bir defa 75 baz puanlık artışlara başlamasının akabinde, durmasının güç olacağını ve bu sürecin resesyona yol açabileceğini öngördü.
Wall Street Journal’ın haberine nazaran Eski New York Fed Lideri William Dudley de bu toplantıdan 75 baz puanlık bir artış beklediğini, agresif faiz artışlarının işsizliği artıracağını lakin yakın vadede resesyon beklemediğini belirtti.
Bloomberg Economics’e nazaran Powell temmuz ayı için de 75 baz puanlık faiz artışı sinyali verebilir fakat bu hafta yaşanan piyasa dalgalanmaları öncesinde hazırlanan ve Fed üyelerinin beklentilerini içeren “dot plot” bunu yansıtmayabilir.
Pershing Square Kurucusu Bill Ackman Fed’in bugün ve temmuz ayında 75 baz puan faiz artırmasının piyasalardaki inanç ortamını güzelleştireceğini, hatta 100 baz puanlık bir adımın daha düzgün olacağını belirtti.
DoubleLine Capital CEO’su Jeffrey Gundlach bir adım daha öteye giderek Fed’e faizi tek seferde yüzde 3’e çıkarma daveti yaptı. Omega Advisors İdare Heyeti Lideri Leon Cooperman CNBC’ye yaptığı açıklamada, petrol fiyatları ya da Fed’in ABD iktisadını 2023’te resesyona sokmasını beklediğini söyledi.
1994’teki 75 baz puanlık faiz artışı sonrası ne olmuştu?
Fed’in daha evvel 75 baz puanlık faiz artış kararı aldığı 1994 Kasım ayında merkez bankası para siyasetini enflasyonun üstünde sıkılaştırarak iktisatta yumuşak bir iniş gerçekleştirmeyi başarmıştı.
Bu artış o devir Fed Lideri olan Alan Greenspan’in iktisadın ısınmasını önlemek için 1994-1995 yıllarında 13 aylık süreçte faizlerin yüzde 3’ten 6’ya çıkardığı artış serisinin bir kesimiydi.
1994 yılında paylar yalnızca bir yıllığına yüzde 1,2 üzere küçük bir düşüş göstermiş ve Fed bir resesyon yaşanmasına mani olmayı başarmıştı. 1995 yılında ise paylar yüzde 34’lük bir artış yaşamıştı.
CFRA Araştırma’nın datalarına nazaran 1994 Kasım ayında yapılan 75 baz puanlık artışın akabinde pay senetleri ufak bir düşüş yaşamış ve 1995 Şubat ayındaki artışın öncesinde ise toparlanmaya başlamıştı.
“Fed 2022’de gibisi bir yumuşak inişi başarabilecek mi? Borsa şimdiden yüzde 22 paha kaybetti ve Fed 1994’te enflasyonun önünde bir sıkılaşma izlerken bugün yakalamak için efor sarf ediyor” diyen InvesTech Researc and Stack Financial Management Lideri James Stack, “Bugün başarılmaya çalışılan “yumuşak iniş” ile1994-95 periyodu ortasındaki en büyük fark Fed’in bugün inanılmaz derecede gelişmelerin gerisinde kalmış olması. Fed geçtiğimiz yılın başında ortaya çıkan enflasyon emareleriyle faizleri artırması gerekirken bunun yerine 0 faizle ve sonu gelmeyen tahvil alımlarıyla mali genişlemeye devam etti” değerlendirmesinde bulundu.
CFRA Araştırma Stratejisti Sam Stovall ise 1994 yılında Fed’in faizleri yıllık enflasyon oranından çok daha fazla artırdığını belirterek, “Bu kere ise enflasyon faizlerden kıymetli ölçüde daha süratli yükseliyor münasebetiyle mevcut durum Fed’in çok daha agresif davranması gereken büsbütün farklı biri durum” yorumunu yaptı.
