KUTAY KORAP/BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA
Küresel piyasalarda artan enflasyonist tasalar, merkez bankalarının daha şahin karşılık vereceğine ait beklentileri de artırıyor.
Yılbaşından bu yana 60’ın üzerinde merkez bankası 50 baz puan ve üzerinde faiz artırırken, son yılların en güçlü sıkılaşma atakları likiditenin kurumasına sebep oluyor.
Fed öncülüğünde merkez bankalarından gelen ataklar ve kelamlı yönlendirmeler; büyümeye, likiditeye, değerlemeye ve şirket karlılıklarına yönelik telaşların artmasına sebep oluyor. Bu da pay senetlerinde rekor düzeylerden önemli oranda geri çekilmeler yaratıyor.
2021 Kasım ayında 122 trilyon dolar ile rekor düzeye çıkan Bloomberg Dünya Pay Senedi piyasa kıymeti son atakların piyasada yarattığı tesirle 100 trilyon dolara geriledi.
Bu devirde 22 trilyon dolar piyasa bedelinde erime görülürken, bunun 12 trilyon doları ABD payları, 1,9 trilyon doları Çin, 1,5 trilyon doları Japonya payları ve 800 milyar doları Hong Kong Borsalarında gerçekleşti. Avrupa’nın ana endekslerindeki bedel kaybı 3 trilyon doları buldu.
Wall Street endekslerinde sert geri çekilme
Pandemi sonrasında nakdî genişleme ile değerleme ve çarpan bazında tarihi ortalamalarının hayli üzerinde süreç gören Wall Street endekslerinde sert geri çekilmeler yaşanıyor.
Dow Jones tepe düzeyinden yüzde 18, S&P 500 yüzde 22, Nasdaq ise yüzde 33 geriledi.
2021 yılının sonunda tepeden başlayan geri çekilmenin boyutu derinleşirken, bilhassa faiz artırım döngüsü ve bilanço daraltmaya yönelik telaffuzlar tesirli oluyor.
Yılbaşından bu yana Nasdaq teknoloji endeksi yüzde 30, S&P yüzde 20 ve Dow Jones ise yüzde 15 gerilemiş durumda. Son düşüşle birlikte Nasdaq fiyat/kazanç oranında 22 çarpan, Dow Jones 15,9; S&P ise 16,4 ile süreç görüyor. Böylelikle 3 ana endekste 10 yıllık ortalamalara nazaran 12 aylık kestirimi fiyat/kazanç oranlarına geriledi.
Her ne kadar düşüş homojen yayılıma işaret etse de, FAANG paylarındaki kayıplar göze çarptı.
Yılbaşında 7,8 trilyon dolar piyasa pahasına sahip Facebook, Amazon, Apple, Google ve Netflix (FAANG) 2,6 trilyon kayıpla 5,1 trilyon dolarlık değerlemeye geriledi.
Son piyasa gelişmelerini pahalandıran Blackrock, ‘dipten almayın’ uyarısı yaparken, zayıf kârlılık görünümü ve artan faizlerin pay senetlerinin değerlemelerini şimdi ucuz kılmadığını belirtti.
Thornburg Investment ise likidite kurumaya devam ederken, risklerin arttığını aktardı.
Morgan Stanley ve Goldman Sachs stratejistlerine nazaran, pay senetleri bu yıl yaşanan sert satışlara karşın şirket yararları ve zayıf tüketici talebi kaynaklı büyük riskleri hâlâ büsbütün yansıtmıyor.
Stratejistler, “Fed’in yükselen fiyatları faiz artışlarıyla denetim altına almaya çalıştığı bir periyotta tüketicilerin karamsarlaşması ABD iktisadı ve borsası için hayati bir risk taşıyor” tabirlerini kullandı.
