İtalya Dışişleri Bakanlığının mesken sahipliğinde, Birleşmiş Milletler (BM) Besin ve Tarım Örgütünün (FAO), G7 Devir Lideri Almanya, G20 üyesi Türkiye ve besin krizinden en çok etkilenen ülkelerden Lübnan’ın eş başkanlığında Akdeniz havzasındaki 24 ülke ve 7 memleketler arası kuruluşun iştirakiyle besin krizine tahlil bulmak üzere “Gıda Güvenliği Krizi Akdeniz Bakanlar Diyaloğu”nun birinci toplantısı çevrim içi yapıldı. Toplantıda Türkiye’yi Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi temsil etti.
Toplantının akabinde mesken sahibi İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio ile FAO Genel Yöneticisi Çü Dongyü, ortak basın toplantısı düzenledi.
Di Maio, bugünkü toplantıyla Ukrayna savaşı nedeniyle çıkan besin krizinden etkilenen ülkelerin muhtaçlıklarını dinleme fırsatı bulduklarını ve bu konuda krize tahlil bulmak üzere BM ve Avrupa Birliği’nin (AB) uğraşlarını desteklediklerini belirterek, “Uluslararası eforlara etkin biçimde katkıda bulunmayı sürdüreceğiz. Tüm arabuluculuk teşebbüslerini takdir ediyoruz. Bugün Rus ve Türk dışişleri bakanları ortasındaki görüşmenin, Ukrayna limanlarında Rus askerinin blokajı sebebiyle sevkiyatı duran besin eserlerinin hür kalması konusunda ilerlemeye yol açacağını umuyoruz.” dedi.
Di Maio, gelecek haftaların kelam konusu blokajın kalkması bakımından kritik değere sahip olduğunu tabir etti.
İtalyan Bakan, Rusya’ya davet da bulunarak, “Sözlerden evvel icraat görmek istiyoruz. Rusya’dan tahıl ihracatı önündeki pürüzü kaldırması konusunda net ve somut adımlar bekliyoruz aksi takdirde dünya genelinde milyonlarca çocuğu, bayanı ve erkeği rehin almak ve mevte mahkum etmek manasına gelir. Besin krizi, bir an evvel tedbir alınmazsa Ukrayna’daki savaşla dünya çapında krize dönüşme riski taşıyor.” diye konuştu.
Gıda krizinin sonuçlarının çok daha yıkıcı sonuçlar üretme riski olduğuna dikkati çeken Di Maio, “Kırılgan devletlerin istikrarsızlaşması, yeni savaşların çıkması, yönetilmesi güç göç akınları yaratması üzere riskler ortaya çıkarabilir. İtalya, memleketler arası toplumun bu krize reaksiyonunda rol oynama niyetinde. Bu krize cevap, yalnızca kolektif ve çok taraflı olabilir.” sözünü kullandı.
FAO: Global besin ticareti sistemi korunmalı
FAO Genel Yöneticisi Çü, Ukrayna’daki çatışmanın yol açtığı krizi, toprağın ve suyun verimli kullanılması, tarım-gıda zincirinin güzelleştirilmesi için orta ve uzun vadede aksiyonları hayata geçirmek için kullanmaları gerektiğini söyledi.
Bölge ülkelerini, Ukrayna’daki savaşın şiddetlendirdiği besin güvenliğindeki riskleri azaltmak için çalışmaya ve bu mevzuda hemen harekete geçmeye çağıran Çü, “Bu kriz, bir aksiyon davetidir. Global besin ticareti sistemimizi korumalıyız.” dedi.
Çü, FAO’nun bilime dayalı tahliller sağlamak emeliyle tarafsız profesyonel katkı sağlamak için burada olduğunu lisana getirdi.
Direktör Çü, besin israfının azaltılması, ziraî üretimde bilimsel yaklaşımların benimsenmesi ve etraf dostu besin zincirlerinin oluşturulması tavsiyesinde bulundu.
Çiftçilerin her vakit krizlerle karşı karşıya olduğunu lisana getiren Çü, Ukrayna’daki çatışma, iklim değişikliği üzere nedenlerden şokların şiddetinin ve sıklığının arttığını, yükselen gübre fiyatlarının da global çapta bir sonraki hasadı tehlikeye attığını kaydetti.