Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası (İMO), iktidarın kredi paketi ve mesken yapmak isteyenlere kamu topraklarını satışa çıkarmasının konut krizine tahlil olmayacağını belirterek “Asıl sorun konut üretiminin barınma muhtaçlığına nazaran değil, inşaat dalına dayalı kar hırsına nazaran şekillenmesidir” açıklamasını yaptı. İMO, “Konut üretimi halkın gereksinimine nazaran planlanmalı, iktisatta akıl dışı uygulamalardan vazgeçilmelidir” davetinde bulundu.
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO), iktidarın konut kredisi paketi ve konut yapmak isteyen vatandaşlara hazine yerlerinin satışı kararıyla ilgili bugün yazılı açıklama yaptı. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın son açıkladığı konut kredisi kampanyasının konut fiyatlarını düşürmek yerine artışa ivme kazandırdığı belirtilen açıklamada, “Kaldı ki aylık ödemesi 20 bin TL`yi aşan bu kampanyanın maksadının konut sorunu yaşayan dar gelirli kesim olmadığı açıktır” denildi. Açıklamada, şu değerlendirmeler yer aldı:
“Konut fiyatlarında ve kiralardaki artışa karşı Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum tarafından yeni bir çalışmanın daha yapıldığı duyurularak vatandaşın kendi meskenini yapabilmesi için büyükşehirlerde kentlerin gelişim çeperlerinde Hazine`ye ilişkin altyapılı yerlerin satılacağı belirtildi.
“Ülkemiz önemli bir barınma kriziyle karşı karşıyadı”
Ülkemiz önemli bir barınma kriziyle karşı karşıyadır. Her geçen gün fakirleşen yurttaşlarımız için bırakalım konut sahibi olmayı, oturdukları konutların kirasını karşılamak bile güç hale gelmiştir. Avrupa`da konut fiyatlarının en çok arttığı ülke pozisyonunda olan Türkiye`de, Merkez Bankası’nın Mart 2021-Mart 2022 ortasını kapsayan datalarına nazaran konut fiyatları yıllık yüzde 110 artmıştır. Kamu yerlerinin satılması yoluyla, bu yerler üzerinde inşa edilmiş kaçak yapıların ne kadarının faydalandırılacağı bilinmiyor lakin ne kamu yeri satışıyla ne de konut kredisi üzere finansal araçlarla halkın barınma sıkıntısına tahlil bulmak mümkündür.
“Kendi meskeninde oturanların oranı yıllardır azalmakta”
TÜİK`e nazaran Türkiye`de her yıl 1,5 milyon civarı konut satılmaktadır. Bu sayı hane halkı sayısının artışından fazladır. Yıllık satılan konut sayısı hane halkı artışını aşmasına karşın kendi meskeninde oturanların oranı yıllardır azalma eğilimindedir. 2002 – 2020 yılları ortası kiracı sayısı yüzde 10 artarken, konut sahipliği oranı yüzde 13 azalmıştır. Demek ki konut vardır ve satılmaktadır lakin dar gelirli yurttaşlar için değildir. Net taban fiyatın 4 bin 253 lira 40 kuruş olduğu şartlarda mümkün de görünmemektedir.
“Sorun konut üretiminin muhtaçlığa yönelik değil, inşaat dalına dayalı kâr hırsına nazaran şekillenmesidir”
İkinci olarak Türkiye çapında büyük bir boş konut stoku olduğu kestirim edilmektedir. O denli ki sadece İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı’nın çalışmasına nazaran, İstanbul`da 400-700 bin civarı boş konut olduğu iddia edilmektedir. Bu boş konutların birden fazla üst gelir kümesine hitap etmektedir. Zelzeleye karşı inançlı yapılaşma gerekçesiyle boş emlakın kentsel dönüşüme açıldığını da hatırlatmak gerekir. Açık ki sorun konut arzı ya da boş arsa bulunamaması sorunu değildir. Sorun, konut üretiminin barınma gereksinimine yönelik değil, inşaat dalına dayalı kâr hırsına nazaran şekillenmesindedir.
“Konut üretimi halkın muhtaçlığına nazaran planlanmalı”
Evler boş, yurttaşlar evsizdir; temel insan haklarından biri olan barınma hakkı piyasanın insafına terk edilince ortaya böylesi akıl dışı bir tablo çıkmaktadır. Yaşadığımız konut krizi bir yandan gereksinimin varlığını gösterirken öbür yandan da konut fazlalığını, plansızlığı ve yalnızca rant odaklı hareket edildiğini göstermektedir. Sonuçta yurttaşlar barınma sorunu yaşarken konutlar ya yatırım hedefiyle değerlendirilmekte ya vatandaşlık için yabancılara satılmakta ya da boş kalmaktadır. Tahlil olarak; kamucu bir anlayışla konut üretimi halkın gereksinimine nazaran planlanmalı, iktisatta ısrar edilen akıl dışı uygulamalardan vazgeçilmelidir.” (ANKA)
