Kovid-19 pandemisine şimdi tam olarak veda edememişken dünyanın kimi bölgelerinde yeni bir global salgın olarak maymun çiçeği hastalığı çıktı. Hayvanlardan insanlara geçen bu hastalık bir DNA virüsü olan monkeypox virüsü ile bulaşıyor. İngiltere, Kuzey Amerika, Avustralya’da ve Avrupa Birliği ülkelerinde 340 civarı hastanın rapor edilmesi üzerine hastalık salgın olarak kabul edildi. Dünya Sıhhat Örgütü, endemik (belirli bir bölgeye özgü) olmayan ülkelerde yaşayan 92 hastanın laboratuvar olarak doğrulandığını, 28 hastanın ise şimdi araştırılmakta olduğunu bildirdi.
Afrika dışında birinci sefer bu sıklıkta görülüyor
Monkeypox virüsünün neden olduğu bu hastalık 1958’de maymunlarda, 1970’te ise insanlarda tanımlandı. O günden bu yana Kongo, orta ve batı Afrika’da endemik olarak bulunuyordu. Günümüzde ise farklı olarak Afrika dışında birinci sefer bu sıklıkta görülüyor, beşerden beşere geçebiliyor ve hastaların birçoklarının Afrika ülkelerine yapılan seyahatlerle hiçbir ilgisi yok. Vefat oranı ise Afrika’da bilgilerin ışığında yüzde 1-10 olarak bildiriliyor. Çiçek aşısının %85 aktiflik oranıyla maymun çiçeği virüsüne karşı gözetici olduğu bilinmekte. Salgının ortaya çıkmasında çiçek aşısının artık uygulanmaması, ormanların azalması, iklim yahut demografik değişiklik üzere faktörler suçlanıyor.
Kuluçka mühleti 7 ila 14 gün fakat 5-21 gün ortasında değişebiliyor
Maymun çiçeği virüsünün nasıl bulaştığını aktaran Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği (AİD) Lider Yardımcısı Prof. Dr. Demet Can, “Maymun çiçeği virüsü beşerden beşere soluk havasındaki damlacıklar ve hastanın deri lezyonlarına direkt temas ile bulaşıyor. Cinsel bağlantı sırasında beden sıvılarıyla direkt temas yoluyla da bulaşabildiği biliniyor. Bulaştıktan sonra hastalığın ortaya çıkması yani kuluçka müddeti 7-14 gün lakin 5-21 gün ortasında değişiyor” formunda konuştu.
Maymun çiçeğinin alerjik döküntülerden ayırabilecek belirtilerine dikkat çeken Prof. Dr. Demet Can şu açıklamayı yaptı:
“Maymun çiçeği hastalığında belirtiler ateş, halsizlik, baş ağrısı, titreme, lenf bezlerinde büyümenin yanı sıra çiçek hastalığına misal bir döküntüler biçiminde sıralanıyor. Döküntü ortaya çıktıktan 14-28 gün sonra pul pul dökülmeye başlıyor. Hastalığın döküntüleri 0,2 ila 1 cm büyüklüğünde olup ekseriyetle evvel yüzde görülüyor ve takiben tüm bedene yayılıyor. Çiçek hastalığı üzere, döküntüler avuç içi ve ayak tabanlarında ağırlaşıyor. Alerjik döküntüler ile Maymun Çiçeği karşılaştırıldığında alerjik döküntülerde ateş, titreme, lenf bezi büyüklüğü eşlik etmez, çoklukla kaşıntılıdır, avuç içi ve ayak tabanında görülmez.”
