Şair Nâzım Hikmet Ran, vefatının 59. yılında, Beşiktaş’taki Sanatkarlar Parkı’nda bulunan anıtı önünde düzenlenen aktiflikle anıldı. Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı Lideri Rutkay Aziz, “Dünyamız epey hoyrat, acımasız. Savaş, açlık, yokluk; ne derseniz deyin. Bütün bunlara karşı umudun düşmanı olan yığınla kurum, devlet, insanlara karşı bir şairin, umudun insanları olarak dünyaya barışı, kardeşliği; ülkemize demokrasiyi, özgürlüğü, adaleti geçireceğimize kesin inancımla sizleri bir sefer daha selamlıyor, şairimizin anısı önünde de sevgi, hürmetle eğiliyoruz” dedi.
Moskova’da geçirdiği kalp krizi sonucu 3 Haziran 1963’te hayata veda eden şair Nâzım Hikmet, vefatının 59. yılında, İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde bulunan Sanatkarlar Parkı’ndaki kendi ismini taşıyan anıtın önünde bugün düzenlenen aktiflikle anıldı.
Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı ile Beşiktaş Belediyesi’nin düzenlediği anmaya, sanatkarlar Rutkay Aziz, Taner Barlas, Altan Gördüm, Mazlum Çimen, heykeltıraş Mehmet Aksoy, müellif Değer Coşkun, sinema imalcisi Baran Seyhan, İstanbul Barosu Lider Yardımcısı Nazan Moroğlu, Türkiye Personel Partisi (TİP) Sözcüsü ve İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil, SOL Parti PM üyesi Alper Taş, eski Beşiktaş Belediye Lideri İsmail Ünal ve Beşiktaş Belediye Lideri İstek Akpolat ile çok sayıda kişi katıldı.
Rutkay Aziz: Umudumuzun vakit zaman azaldığı günlerden geçiyoruz
Aktifliğin açılış konuşmasını yapan Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı Lideri Rutkay Aziz, şunları söyledi:
“Gezi direnişinin 9. yılında, o harekette emek veren insanlarımızı selamlıyorum. Ayrıyeten yürekten, içten bir selamı da adaletsizliğin, kanunsuzun karar sürdüğü bugünün şartlarında cezaevlerinde tutulan birtakım dostlarımıza gönderelim. Onlar bunu hak ediyorlar. Bir an evvel özgürlüklerine kavuşmalarını diliyorum. Hayli sinsi, karanlık ve yarınlara karşı tahminen de umudumuzun vakit zaman azaldığı günlerden geçiyoruz. Dünyamız hayli hoyrat, acımasız. Savaş, açlık, yokluk; ne derseniz deyin. Bütün bunlara karşı umudun düşmanı olan yığınla kurum, devlet, insanlara karşı bir şairin, umudun insanları olarak dünyaya barışı, kardeşliği; ülkemize demokrasiyi, özgürlüğü, adaleti geçireceğimize kesin inancımla sizleri bir defa daha selamlıyor, şairimizin anısı önünde de sevgi, hürmetle eğiliyoruz.”
İstek Akpolat: Türkiye’nin yetiştirdiği en büyük şair
Beşiktaş Belediye Lideri İstek Akpolat da “İfade etmekte zorluk çektiğimiz günlerden, periyotlardan geçiyoruz. Bu türlü vakitlerde, bu türlü baskıcı periyotlarda tabir etmenin her devir en kıymetli alanlarından biri olan şiirin en kıymetli temsilcilerinden, bana nazaran Türkiye’nin yetiştirdiği en büyük şair olan Nâzım Hikmet’in vefatının üzerinden 59 yıl geçti. Bu vesileyle burada toplandık ve tekrar hepinize beğenilen geldiniz diyorum. Bu değerli yapıtları buraya kazandıran, bu parkımıza açan evvelki devir belediye liderimiz İsmail Ünal’a teşekkür ediyorum” diye konuştu.
Şairin “Yaşamak latifeye gelmez. Büyük bir ciddiyetle yaşayacaksın” dizeleriyle seslenen Akpolat, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Nazım’ı anlamamız gerekiyor”
Âlâ bir hayatın, kişinin yalnızca kendi hayatından ibaret olmadığını savunuyordu. O ciddiyet, yeterli ihtimalle 80-90 yıl yaşayacağımız bu kıssanın bizim ömrümüzden daha büyük bir mana kazanmasıydı. Zira o ciddiyetle yaşayanlar, kolları bağlı geriden, sırtı duvarda veyahut kocaman gözlükleri ve beyaz gömleğiyle bir laboratuvarda beşerler için ölebilenlerdir. Yani hayatlarını kendilerinin ötesinde bir gayrete, kendi faniliklerinin ötesinde insanlık çabasına adayabilenlerdir. Nâzım Hikmet’i vefatının 59. yılında anarken onun mirasını anlamak için hayatını kendi ömrünün ötesinde bir gayrete adayan Nâzım’ı anlamamız gerekiyor. Yani mahpusta geçirdiği yılları dünyanın güneş etrafında döndüğü milyonlarca yılla kıyaslayıp çabaya devam eden Nâzım’ı anlamamız gerekiyor. Tam da bu sebeple belediyemizin Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı ile birlikte düzenlediği bu anma, yalnızca büyük şairimizin şiirlerini değil, bu olgun hayatını anlamlandırma uğraşını da temsil etme uğraşını gösteriyor.
“Nazım’ın mirası bize âlâ bir ömrün sırlarını veriyor”
Günümüzün çok süratli, gürültüye gömülmüş vakitlerinde hayatı gelişine yaşamak bazen reflekse dönüşebiliyor. Yani manadan, anlamlandırmaktan, günün ötesini düşünmekten uzaklaşabiliyoruz. Ömrü ciddiye almayı unutuyoruz. Meğer Nâzım’ın mirası bize uygun bir ömrün sırlarını veriyor aslında. ‘70’inde bile mesela zeytin dikeceksin. Hem de o denli çocuklara falan kalır diye değil. Ölmekten korktuğun hâlde vefata inanmadığın için’ diyor. Doğrusu, bir vatandaşın ülkesinin geleceği için verdiği gayret de bu ömür kavrayışının bir karşılığıdır. Bir annenin çocuklarının eğitimi için verdiği uğraş de bir gencin söylediği özgürlük müzikleri da. Sonuçta hepimiz, ‘Yaşadım’ diyebilmek için gayrete devam ediyoruz. Biliyorum, hepimiz daima bir arada ‘Yaşadım’ diyeceğiz. Bugünlerde halkın iradesini demir parmaklıklara mahkûm etmekle yıldıracağını sananlar şunu sakın unutmasınlar. Karşılarında Nâzım’ın umudu, karşılarında halkın ta kendisi var.”
İsmail Ünal: Nazım’ın anıtının yeri Ortaköy’dür
Eski Beşiktaş Belediye Lideri İsmail Ünal da şöyle konuştu:
“Ben, sizlere, bu heykelin nasıl bedene getirildiğini birkaç cümleyle anlatmaya çalışacağım. Işıklar içerisinde uyusun sevgili Tarık Akan ve Rutkay, daima birlikteydik. Haftada bir bir arada olurduk. Bu iki dostum bana bir çılgını, bir deliyi tanıştırdı. O mecnun huzurlarınızda, Mehmet Aksoy. Hem İlhan Abi’nin heykeli sırasında hem de Nâzım’ın heykeli, anıtı sırasında kavgalarımız olmuştur lakin bunlar hayatın içinde. Bunun yeri Ortaköy’deydi sevgili arkadaşlar. Denizin kıyısına ve o denizin kıyısında beton ayakların çukurlarını açtık. Bir gece ilerleyen vakitte periyodun belediye lideri, zabıtalarıyla orayı bastı. Biz de düşündük ki Nâzım sanatçıdır, Nâzım ustadır. Burayı öngördük ve burada bu eser bedene geldi. Bilirim ki büyükşehir bizim anlayışımızla yönetiliyor. Büyükşehir Mustafa Kemal Atatürk’ün anlayışıyla yönetiliyor. Beşiktaş, Mustafa Kemal Atatürk’ün anlayışıyla yönetiliyor. Sevgili yontucu Aksoy’un Ortaköy’e tekrar yontacağı bir yapıtı vardır.”
Mehmet Aksoy: İnsanlık var olduğu sürece var olacak bir insan
Heykeltıraş Mehmet Aksoy da “59 yıl geçti Nâzım’ı sonsuzluğa uğurlayalı. Romantik bir cümle güya fakat değil. İnsanlık var olduğu sürece var olacak, yaşayacak bir beşerden kelam ediyoruz” diye başladığı konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Kendi vatanındaki sıkıntıları, dünya sıkıntılarının boyutunda genişleterek onları evrensele taşıyan bir Nâzım Hikmet’ten kelam ediyoruz. Bir Fransız muharrir, ‘Nâzım artık Türkçe konuşmamakta, Türkçeyle insanlık lisanını konuşmaktadır’ diyor. Nâzım, insani olanı, hayati olanı şiirlerinde özne yapmıştır. Yurt içinde ya da duvarların ardında, mahpusta ya da yurt dışında, nerede olursa olsun insan üzere ömrü savunur. Nazım aktüeldir. Günümüzde de yenidir. Gelecekte de yenidir. Zira insanlık lisanını konuşmayı becerdi. Hüznümüzde, kederimizde, sevincimizde, umut ve umutsuzluğumuzda bugün de daima yanımızdadır.”
Nâzım Hikmet’in “Bursa da havlucu Recebe, Karabük fabrikasında tesviyeci Hasana düşman, yoksul köylü Hatçe bayana, ırgat Süleymana düşman, sana düşman, bana düşman, düşünen beşere düşman, vatan ki bu insanların konutudur, sevgilim, onlar vatana düşman. Onlar ümidin düşmanıdır sevgilim. Akarsuyun, meyve çağında ağacın, serpilip gelişen hayatın düşmanı. Zira mevt vurdu damgasına alınlarına. Çürüyen diş, dökülen et, bir daha geri dönmemek üzere yıkılıp gidecekler ve elbette ki sevgilim şüphesiz, dolaşacaktır elini kolunu sallaya sallaya, dolaşacaktır en ulu elbisesiyle, personel tulumuyla bu güzelim memlekette hürriyet” dizelerini lisana getiren Aksoy, “Şimdi bu türlü bir umutta olan bir insan var karşımızda” dedi.
Anıta karanfiller bırakıldı
Akabinde Altan Gördüm, Nâzım Hikmet’in şiirlerini okudu. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Ekrem İmamoğlu ve İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’in aktifliğe gönderdikleri bildiriler okundu. Mazlum Çimen ve Mehmet Metot de yapıtlarını seslendirdi. Nâzım Hikmet’in anıtına karanfiller bırakılmasıyla aktiflik son buldu.
