Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliklerini teröre destek suçlamasıyla bloke etmesi Ankara ile müttefik ülkeler ortasında güvenlik önceliklerinin tehdit algılamalarının ne kadar farklılaştığını bir defa daha gözler önüne serdi
Türkiye’nin NATO’ta gerginliğe yol açan bu çıkışına paralel olarak Suriye’nin kuzeyine yeni bir askeri operasyon başlatacağını duyurması ise tansiyonu daha da tırmandırdı
Herkes hazırlıksız yakalandı
ABD’nin önde gelen fikir kuruluşlarından Dış Siyaset Araştırma Enstitüsü’nün FPRI Araştırma Yöneticisi Aaron Stein DW Türkçe’ye son gelişmeleri değerlendirirken Oydaşma ile karar alınan NATO’da Ankara’nın tüm ittifak ile birlikte İsveç ve Finlandiya’yı yeni üyeler olarak kabul etmemesi fiilen Türkiye’nin vetosu manasına geliyor Bunu bekliyor muydum Dürüstçe söylüyorum ne ben ne de diğeri aslında hiç kimse bunu beklemiyordu dedi
Stein ittifak içerisinde İsveç ve Finlandiya’yı yeni üyeler olarak süratle kabul etme konusunda bir uzlaşma olduğuna işaret ederek son anda Erdoğan’ın kimi ödünler koparabilmek ismine adeta bir güreşe giriştiğini söyledi Amerikalı uzman Bu kanımca Türk diplomatların birçok dahil herkesi hazırlıksız yakaladı ve Erdoğan bunu NATO genişlemesinden Suriye ve Ege’deki tansiyonlara kadar akla gelecek her alanda Batı üzerinde baskı kurmak için bir araca dönüştürdü Ankara son derece önemli olabilir fakat bu gerçekten son derece de can sıkıcı biçiminde konuştu
Ankara müttefiklerini çifte standart ile suçluyor
Türkiye’de iktidara yakın güvenlik uzmanları ise Erdoğan’ın beklenmedik çıkışını büyük bir diplomatik atılım olarak yorumluyor Ankara’nın bu adımıyla uzun yıllardır Türkiye’nin güvenlik çıkarlarını dikkate almayan ABD’yi ve öteki müttefiklerini büyük bir yüzleşmeye zorladığını savunuyorlar Bu yüzleşmenin odağında da Batı’nın terörle çabadaki iki yüzlülüğünün yattığını söylüyorlar
Türkiye PKK ve onun Suriye uzantısı olarak gürdüğü YPG’nin terör örgütü olarak tanınmasını talep ediyor AB ve ABD PKK’yı terör örgütü olarak tanıyor fakat YPG’yi IŞİD ile uğraş müttefik olarak görüyor
YPG neden terör örgütü olarak tanınmıyor
Batılı bir çok ülke YPG’yi PKK ile ilintili lakin farklı bir tertip yapısına sahip terör örgütü değil ayrılıkçı bir yapılanma olarak izmir escort görüyor
Kimi Batılı diplomatlar 2010’lu yılların başlarında Türkiye’nin kendisinin de şahsen bu örgütlerin temsilcileri ile temaslar gerçekleştirdiğini ayrıyeten bugüne kadar PKK’dan farklı olarak bu örgütün Türkiye’yi direkt gaye alan bir taarruzda bulunmadığını söylüyorlar
FPRI Araştırma Yöneticisi Aaron Stein PKK’nın 1990’lı yıllardan itibaren Avrupa ülkelerinde Türkleri gaye alan rastgele bir aksiyon düzenlemediğine işaret etti hem AB’nin hem ABD’nin bu tartışmayı daha çok Türkiye’nin bir iç sorunu olarak görmeyi tercih ettiğini söyledi YPG’nin IŞİD ile çabadaki rolüne de ehemmiyet atfedildiğine dikkat çeken Stein YPG bir terör örgütü olarak tanınmadı Ve bu yasal boşluk YPG’nin IŞİD’e karşı savaşarak hem ABD’nin hem de Avrupalıların dayanağını kazanmasına yol açtı görüşünü lisana getirdi
Ankara kendini anlatamıyor
Türkiye’nin müttefiklerine tehdit algılamasını ve buna karşı izlediği stratejiyi anlatmakta zorlandığını tabir eden Stein Ankara kendini anlaşılır bir biçimde anlatmakta zahmet yaşıyor elinde de aslında Türkiye’nin yapmak istediğini dengeli ve anlaşılır bir halde anlatabilecek müttefiklerinin gözünde inandırıcılığı olan emniyetli görülen çok az isim kaldı dedi
Amerikalı uzman şöyle devam etti
Aslında Türkiye ikili standarttan kelam ederken ‘Terör örgütleri ile çaba ettiğimiz için bizi Suriye’yi işgal etmekle kınıyorsunuz halbuki birebir terör örgütleri sizin ülkelerinizde para topluyor Bunu önlemek için harekete geçin geçmeyecekseniz de biz geçiyoruz diye bizi kınamayın’ demek istiyor izmir escort bayan Müttefiklerinden talep ettikleri bu lakin bunu o kadar agresif bir biçimde yapıyorlar ki çok az kişi Ankara’nın ne istediğini anlayabiliyor
Türkiye aslında uzun yıllardır müttefiklerini terör ve güvenlik bahislerinde çifte standart uygulamakla eleştiriyor hatta bu ülkeleri ulusal güvenliğini tehdit eden oluşumlara ve terör örgütlerine açıktan ya da üstü örtülü dayanak vermekle de suçluyor
Türkiye’nin 2019 yılında Suriye’nin kuzeyine terörle uğraş maksadıyla gerçekleştirdiğini duyurduğu Barış Pınarı Harekatı müttefiklerinin sert yansısına yol açmıştı Hatta kimileri Türkiye’ye fiilen silah ambargosu uygulamaya başladı
Ankara silah ihracatında kendisine kısıtlamalar getirilirken YPG’ye silah ve eğitim dayanağının sürdürülmesine tepki gösteriyor Başta ABD olmak üzere YPG’ye takviye veren ülkeleri dolaylı da olsa Türk askerlerinin vefatına sebep olmakla suçluyor
Türkiye ne yapmaya çalışıyor
Çağ Üniversitesi’nden Prof Dr Murat Koç NATO’daki tansiyonun esas nedeninin Türkiye’nin tehdit algılamasının müttefikleri tarafından görmezden gelinmesi olduğunu söyledi
Türkiye için evvelce farklı düzlemlerde ele alınabilen global bölgesel ve lokal güvenlik paradigmalarının son yıllarda iç içe geçtiğini anlatan Koç DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede şunları kaydetti
Türkiye’nin terörün yanı sıra bir göç olgusu ile de karşı karşıya kalmasıyla terör trendlerinde artışlar meydana geldi ve Türkiye mevcut tehditlere önlem getirebilmek için de global bir uğraşa muhtaçlık duydu Bunun üzerine de Türkiye Suriye’de vakit zaman da Irak’ta ve escort izmir yurt içi harekat alanlarında terörle uğraş harekatları başlattı Lakin vakit içinde görüldü ki Türkiye ile bir arada hareket etmesi gerekenler bunu global bir sorun olarak algılaması gerekenler bunu yapmadı Hatta terör örgütünün kavuştuğu silahlar nedeniyle hem güvenlik paradigması değişti hem tehdidin niteliği değişti Ama tehdidin değişen niteliği ile ilgili olarak Türkiye’nin içinde bulunduğu ittifak sistemi hala uygun seviyede reaksiyon verebilir noktada değil
İran’a rol kaptırmak istemiyor
Memleketler arası terörizm ve güvenlik bahislerindeki çalışmalarıyla tanınan Koç IŞİD ile gayret ettiği gerekçesiyle YPG’nin yasallaştırılmaya ve nitelik olarak da güçlendirilmeye çalışıldığını söylerken Bunların paramiliter ögelerle da etkileşimleri olunca haliyle Türkiye için bu yapıların oluşturduğu tehdit katlanarak arttı bir varlık uğraşı düzeyine ulaştı Ayrıyeten bölgede bu yapıyı araçsallaştıran tek aktör de ABD değil Bu örgüt Rusya’nın İran’ın Esad rejiminin de ortak paydası diye konuştu
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Suriye’de Tel Rıfat ve Münbiç’i amaç alacağını duyurduğu Suriye’ye yeni askeri operasyonun Türkiye’nin stratejik güvenlik mimarisi için attığı adımlarını yansıttığını anlatan Koç Barış Pınarı Harekatı esnasında ABD ve Rusya ile varılan mutabakat uyarınca bu bölgelerde 30 km derinliğin tesis edilmesi gerekiyor Fakat bundan çok daha kıymetlisi Rusya’nın Ukrayna’ya odaklanması nedeniyle bölgede yaşanan güç değişiminde Türkiye İran’a rol kaptırmak istemiyor dedi
Washington Suriye’ye yeni harekata ne reaksiyon verir alsancak escort
ABD İdaresi Suriye’nin kuzeyinde inançlı bölge inşa etmek isteyen Türkiye’ye yeni bir harekattan kaçınma daveti yaptı Bölgedeki mevcut ateşkes çizgilerinin korumasının ehemmiyetine vurgu yapan Washington bunu tehlikeye sokacak tansiyonu tırmandıracak adımlardan kaçınılması gerektiğini vurguladı
FPRI Araştırma Yöneticisi Aaron Stein Türkiye’nin operasyon planladığını duyurduğu iki bölgede Rus askerlerinin bulunduğuna ve önümüzdeki günlerde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Türkiye’yi ziyaret edecek olmasına dikkat çekerek Bu bahis hakkında Rusların ne düşündüğüne ait sinyalleri o vakit alabileceğimizi düşünüyorum diye konuştu
Stein ayrıyeten Washington’un yapabileceği pek de bir şey yok ‘Yoldan çekilin’ denilecektir Bununla birlikte varsayımım yeni bir askeri akının Türkiye’ye yapılacak silah satışlarını daha da zora sokacağı istikametinde Tahminen de F 16 satışı ile müzakereler de uzar dedi
Kürt sıkıntısına tesiri ne olur
SWP bünyesindeki Uygulamalı Türkiye Araştırmaları Merkezi CATS uzmanlarından Dr Salim Çevik ise Türkiye’nin askeri olarak hiç olmadığı kadar güçlü bir durumda bulunduğunu lakin boyut değiştiren Kürt sıkıntısının salt askeri sistemlerle PKK’nın Türkiye sonlarının uzağına itilmesi yoluyla çözümlenemeyeceğini söyledi
Türkiye’nin Suriye’de yeni askeri operasyon hazırlığı ve inançlı bölge talebinin gerisinde üç ana neden bulunduğuna dikkat çeken Çevik şunları aktardı
Birincisi göçmenler bu bölgeye gönderilmek isteniyor Avrupa Türkiye’yi bu bahiste büsbütün yalnız bıraktı ve Türkiye’nin haklı olduğu çok şey var lakin bu balçova escort formül de insani bir tahlil değil Lakin seçimlerden evvel günde bin kişi yollasalar ayda 30 bin kişi yapar Medya kampanyasıyla birlikte ‘göçmen problemini Erdoğan çözdü’ diye bunu iç kamuoyuna sunabilirler İkincisi ise PKK’nın sonlarından uzak tutulması Üçüncü neden de Türkiye’nin denetimi altındaki bölgeye Suriyeli sığınmacıları yerleştirip Türkiye Kürtleri ile Suriyeli Kürtlerin ortasında bir Arap koridoru oluşturmak Stratejik olarak bunun bir mantığı olsa da Kürt sorunun bu yaklaşımlarla çözümlenmesi mümkün değil
Erdoğan ne istiyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son çıkışları Batılı başkentlerde bir çok soru işaretleri yaratırken cevabı en çok merak edilen sorulardan biri Türkiye’nin neden tansiyonu tırmandırdığı müttefikleri ile meselelerini neden kapalı kapılar gerisinde çözmeyi tercih etmediği
CATS uzmanı Çevik DW Türkçe’ye yaptığı değenlendirmede Türkiye’de son yıllardaki pek çok dış siyaset gelişmesinde aslında iç siyaset gayelerinin tesirli olduğunu söyledi Erdoğan’ın Batılılarla iki çalışma biçimi olduğunu söyleyen Çevik şu değerlendirmeyi aktardı
Birincisi Erdoğan’ın kendisini kıymetli saygın bir başkan olarak gösterebildiği düzgün geçinme hali Başkası de Batılılara diz çöktürdüğünü tez edebildiği arbede etme tekniği zira efelenmenin iç siyasette alıcısı var Batılar daima tongaya düşüyor Erdoğan da her iki yolu daha sonra içeride kullanıyordu Pekala sonra ne oldu Biden İdaresi Erdoğan’ı muhatap almamaya başladı Yokmuş üzere davranınca da Erdoğan iç siyasete bir şey devşiremiyor bornova escort Bu da Erdoğan’ı çıldırtıyor ‘Beni muhatap alın ya el sıkışalım gerekirse de arbede da edelim kâfi ki o fotoğrafı iç siyaset kullanabileyim’ diyor Bu agresifliğinin gerisinde de aslında bu yatıyor kanımca
Batı Türkiye’nin beklentilerini karşılar mı
Çevik Türkiye’nin ABD ile ortasında bilhassa Suriye’ye ait tehdit algılamalarında da farklılık olduğuna dikkat çekmekle birlikte Ama Batılalara ‘YPG’yi terör örgütü olarak tanıyın’ talebi çok da gerçekçi değil dedi
YPG’nin PKK ile tıpkı ideolojiye bağlı olduğunu iki örgüt ortasında örgütsel ve militan seviyesinde geçişkenlik bulunduğunu birbirinden cephane aldıklarını lakin YPG’nin bugüne kadar Türkiye topraklarını amaç almadığını söyleyen Salim Çevik Türkiye Batılı ülkelerden PKK ile YPG ortasındaki silah ve işçi transferinin bitirilmesini isteyebilir Batı YPG’ye verdiği silahların PKK’ya verilmemesini teminat altına almalı Bu çok yasal bir talep Sahiden terör hatasına bulaşmış olanlar varsa da çok doğal ki barındırılmamalılar Lakin şimdiye kadar gündeme getirilen şahıslar de bu kanaati doğurmuyor açıkçası dedi
ABD Türkiye’ye güvenmiyor
Türkiye Suriye’nin kuzeyinde içinde YPG’nin yer aldığı bir siyasi yapının denetimi altında bir bölge istemiyor Pekala Ankara’nın Washington’u ikna etmesi mümkün mü
Bu soruyu yanıtlayan Salim Çevik Yakın tarihte ABD’nin Kürtleri destekledikten sonra vazgeçtiği onları ortada bıraktığı çok olay var Ancak temel sorun şu ABD’nin Türkiye’nin istediği noktaya gelmesi bütün Türk Amerikan münasebetlerinde orijinal bir sayfa açılmasıyla olabilecek bir şey ABD Türkiye’ye güvenmiyor bu çok açık dedi
Terör tarifi çok geniş
CATS uzmanı Çevik’e nazaran Batılı başşehirler ile Ankara ortasında terörle çaba konusunda yaşanan görüş ayrılıklarının temelinde yatan bir başka neden de Türkiye’deki terör tarifinin demokratik hukuk devletlerinden farklı olarak çok geniş yapılması
Türkiye’de terör soruşturması geçirenlerin sayısının çok yüksek olduğunu AKP iktidarının siyasi muhalefeti daima terör örgütleriyle ittifak içerisinde olmakla suçladığını söyleyen Çevik siyasi protestolara katılmak siyasi aktivizm hatta tweet atmanın bile terör suçlamasıyla karşı karşıya kalınmasına yol açabileceğine işaret ederek Batılı ülkelerde aslında bu yaklaşıma reaksiyon olduğunu hatırlattı
