Maymun çiçeğinden korunmak isteyenlere tekliflerde bulunan Doç. Dr. Koçak, “Şu an bulunan virüsün yüzde kaç ölümcül olduğu bilinmiyor. Lakin koronavirüsten nasıl korunduysak tekrar birebir önlemleri alsınlar. Bu virüsten de korunmak istiyorlarsa maske taksınlar” diye konuştu.
Maymun çiçeği virüsü hakkında bilgiler veren İstanbul Çamlıca Medicana Hastanesinde Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nafiz Koçak, çoklukla hafif seyreden hastalık olduğunu ve tedavi olmaksızın birkaç haftada iyileşildiğini söyledi. Doç. Dr. Koçak, “Maymun çiçeği hastalığı beşerler da dahil olmak üzere, kimi hayvanlarda görülen; maymun çiçeği virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İki çeşidi bulunan virüsün Kongo cinsinin yüzde 10 ölümcül olabilirken Birleşik Krallık salgınında doğrulanan Batı Afrika çeşidinin vefat oranı yaklaşık yüzde1’dir. Son salgında şimdi vefat bildirilmemiştir” açıklamasını yaptı.
“BOYUNDA ŞİŞLİK, SIRT AĞRISIYLA KENDİNİ GÖSTERİR”
Şimdiye kadar Orta ve Batı Afrika’nın tropikal yağmur ormanlarında az görülen maymun çiçeğinin birinci belirtileri anlatan Doç. Dr. Koçak, “Ateş, baş ağrısı, uzunluğunda şişlikler, sırt ağrısı, kas ağrısı ve halsizliktir. Daha önemli olaylarda, çoklukla yüzde ve genital bölgede su çiçeği ve çiçek hastalığında görülenlere benzeyen bir döküntü gelişebilir. Maymun çiçeği ile enfekte olanlarda ekseriyetle enfeksiyondan 4 ila 20 gün sonra belirtiler görülmeye başlar. Orta ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik kümesi vardır. İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne nazaran daha şiddetlidir ve daha yüksek vefat oranına sahiptir” dedi.
“MAYMUN, SİCAP VE SIÇANLA TEMASTA YAYILABİLİR”
Doç. Dr. Koçak, “Bu virüs; beşerden beşere bir bireyden başkasına lezyonlar, beden sıvıları, teneffüs damlacıkları ve yatak örtüsü üzere şeylere temas yoluyla; deri sıyrıkları, teneffüs yolu, göz, burun yahut ağız yoluyla bulaşabilir. Cinsel bağlantı sırasında direkt temas yoluyla da bulaşabilir. Virüs ayrıyeten bulaştığı maymunlar, sıçanlar ve sincaplar üzere hayvanlar yoluyla da yayılabilir. Yetersiz pişmiş enfekte hayvanların etlerini yemek de mümkün bir risk faktörüdür. Gebe anneden çocuğuna, fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir. Kuluçka müddeti (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan aralık) ekseriyetle 6 ila 13 gün ortasındadır, lakin 4 ila 20 gün ortasında değişebilir” açıklamasını yaptı.
“KÜÇÜK ÇOCUKLARDA VEFAT ORANI YÜKSEKTİR”
Enfeksiyonun seyrinin iki periyoda ayrıldığını belirten Doç. Dr. Nafiz Koçak, “İlk 5 günlük periyotta ateş, ağır baş ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, sırt ve kas ağrıları ile şiddetli halsizlik belirtileri görülür. Lenf bezlerindeki şişlik benzeri öbür hastalıklarla (su çiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü hadiselerinin ayırt edici bir özelliğidir. İkinci periyotta başlayan deri döküntüsü ekseriyetle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden çok yüzdedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (yüzde 95) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (yüzde 75) tesirler. Ayrıyeten oral mukozalar (yüzde 70), genital bölge (yüzde 30) ve konjonktiva ile kornea da (yüzde 20) etkilenir. Maymun Çiçeğinde şiddetli olaylar, çocuklar ortasında daha sık görülür. Maymun çiçeği virüsü hadise vefat oranı genel popülasyonda yüzde 0 ila 11 ortasında değişmektedir ve küçük çocuklar ortasında daha yüksektir” formunda konuştu.
“HİJYENİK OLUNMALIDIR”
Doç. Dr. Nafiz Koçak, Maymun çiçeği virüsü ile enfeksiyonu önlemek için alınabilecek tedbirleri şöyle sıraladı:
“Virüsü barındırabilecek hayvanlarla temastan kaçınılmalı (maymun çiçeğinin meydana geldiği bölgelerde hasta olan yahut meyyit bulunan hayvanlar dahil). Hasta bir hayvanla temas etmiş rastgele bir materyalle temastan kaçınılmalı. Enfekte hastaları, enfeksiyon riski altında olabilecek başkalarından izole edilmeli. Enfekte hayvanlar yahut beşerlerle temastan sonra uygun el hijyeni uygulanmalı. Sabun ve suyla yıkamak yahut alkol bazlı el dezenfektanı kullanmak kâfi. Hastalar ile temas ederken şahsî esirgeyici ekipman (KKD) kullanılmalı. Maske takılmalı.”
TEŞHİS KOYMA METOTLARI
Doç. Dr. Koçak, “Tanıda, doğruluk ve hassaslık göz önüne alındığında; polimeraz zincir tepkisi (PCR) tercih edilen laboratuvar testidir. Mümkün olduğunda biyopsi bir seçenektir. Antijen ve antikor saptama formülleri, maymun çiçeğine mahsus doğrulama sağlamaz. Bu nedenle, kaynakların sonlu olduğu durumlarda teşhis yahut hadise incelemesi için kan testi ve antijen saptama formülleri önerilmez” dedi.
“42 YAŞ ALTI ENFEKSİYONA AÇIK DURUMDA”
Spesifik olarak kanıtlanmış bir tedavi olmadığını vurgulayan Doç. Dr. Nafiz Koçak, maymun çiçeği salgınını denetim altında tutmak maksadıyla çiçek hastalığı aşısı, antiviraller ve çiçek hastalığı geçirmiş şahıslardan elde edilmiş intravenöz immün globulin (VIG) kullanılabilir. Bununla şu anda, özgün (birinci nesil) çiçek hastalığı aşıları artık halka açık değildir. Dünya çapında 42 yaşın altındaki popülasyon, çiçek hastalığı aşılama programlarının uygulamasının sonlandırılması nedeniyle enfeksiyona açık durumdadır. Maymun çiçeği, çiçek hastalığına neden olan virüsle yakından bağlı olduğundan, çiçek hastalığı aşıları önleyici önlem olarak kullanılabilir. Hastalığa yakalanma durumunda birinci 5 gün içinde dahi uygulamadan sonuç alınabilmektedir. Çiçek aşısı tüm çiçek virüslerine karşı çapraz muhafaza sağlar” açıklamasını yaptı.
Maymun çiçeğinden korunmak isteyenlere tekliflerde bulunan Doç. Dr. Koçak, “Şu an bulunan virüsün yüzde kaç ölümcül olduğu bilinmiyor. Lakin koronavirüsten nasıl korunduysak tekrar birebir önlemleri alsınlar. Bu virüsten de korunmak istiyorlarsa maske taksınlar” diye konuştu.
Maymun çiçeği virüsü hakkında bilgiler veren İstanbul Çamlıca Medicana Hastanesinde Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nafiz Koçak, çoklukla hafif seyreden hastalık olduğunu ve tedavi olmaksızın birkaç haftada iyileşildiğini söyledi. Doç. Dr. Koçak, “Maymun çiçeği hastalığı beşerler da dahil olmak üzere, kimi hayvanlarda görülen; maymun çiçeği virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İki çeşidi bulunan virüsün Kongo cinsinin yüzde 10 ölümcül olabilirken Birleşik Krallık salgınında doğrulanan Batı Afrika çeşidinin vefat oranı yaklaşık yüzde1’dir. Son salgında şimdi vefat bildirilmemiştir” açıklamasını yaptı.
“BOYUNDA ŞİŞLİK, SIRT AĞRISIYLA KENDİNİ GÖSTERİR”
Şimdiye kadar Orta ve Batı Afrika’nın tropikal yağmur ormanlarında az görülen maymun çiçeğinin birinci belirtileri anlatan Doç. Dr. Koçak, “Ateş, baş ağrısı, uzunluğunda şişlikler, sırt ağrısı, kas ağrısı ve halsizliktir. Daha önemli olaylarda, çoklukla yüzde ve genital bölgede su çiçeği ve çiçek hastalığında görülenlere benzeyen bir döküntü gelişebilir. Maymun çiçeği ile enfekte olanlarda ekseriyetle enfeksiyondan 4 ila 20 gün sonra belirtiler görülmeye başlar. Orta ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik kümesi vardır. İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne nazaran daha şiddetlidir ve daha yüksek vefat oranına sahiptir” dedi.
“MAYMUN, SİCAP VE SIÇANLA TEMASTA YAYILABİLİR”
Doç. Dr. Koçak, “Bu virüs; beşerden beşere bir bireyden başkasına lezyonlar, beden sıvıları, teneffüs damlacıkları ve yatak örtüsü üzere şeylere temas yoluyla; deri sıyrıkları, teneffüs yolu, göz, burun yahut ağız yoluyla bulaşabilir. Cinsel bağlantı sırasında direkt temas yoluyla da bulaşabilir. Virüs ayrıyeten bulaştığı maymunlar, sıçanlar ve sincaplar üzere hayvanlar yoluyla da yayılabilir. Yetersiz pişmiş enfekte hayvanların etlerini yemek de mümkün bir risk faktörüdür. Gebe anneden çocuğuna, fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir. Kuluçka müddeti (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan aralık) ekseriyetle 6 ila 13 gün ortasındadır, lakin 4 ila 20 gün ortasında değişebilir” açıklamasını yaptı.
“KÜÇÜK ÇOCUKLARDA VEFAT ORANI YÜKSEKTİR”
Enfeksiyonun seyrinin iki periyoda ayrıldığını belirten Doç. Dr. Nafiz Koçak, “İlk 5 günlük periyotta ateş, ağır baş ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, sırt ve kas ağrıları ile şiddetli halsizlik belirtileri görülür. Lenf bezlerindeki şişlik benzeri öbür hastalıklarla (su çiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü hadiselerinin ayırt edici bir özelliğidir. İkinci periyotta başlayan deri döküntüsü ekseriyetle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden çok yüzdedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (yüzde 95) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (yüzde 75) tesirler. Ayrıyeten oral mukozalar (yüzde 70), genital bölge (yüzde 30) ve konjonktiva ile kornea da (yüzde 20) etkilenir. Maymun Çiçeğinde şiddetli olaylar, çocuklar ortasında daha sık görülür. Maymun çiçeği virüsü hadise vefat oranı genel popülasyonda yüzde 0 ila 11 ortasında değişmektedir ve küçük çocuklar ortasında daha yüksektir” formunda konuştu.
“HİJYENİK OLUNMALIDIR”
Doç. Dr. Nafiz Koçak, Maymun çiçeği virüsü ile enfeksiyonu önlemek için alınabilecek tedbirleri şöyle sıraladı:
“Virüsü barındırabilecek hayvanlarla temastan kaçınılmalı (maymun çiçeğinin meydana geldiği bölgelerde hasta olan yahut meyyit bulunan hayvanlar dahil). Hasta bir hayvanla temas etmiş rastgele bir materyalle temastan kaçınılmalı. Enfekte hastaları, enfeksiyon riski altında olabilecek başkalarından izole edilmeli. Enfekte hayvanlar yahut beşerlerle temastan sonra uygun el hijyeni uygulanmalı. Sabun ve suyla yıkamak yahut alkol bazlı el dezenfektanı kullanmak kâfi. Hastalar ile temas ederken şahsî esirgeyici ekipman (KKD) kullanılmalı. Maske takılmalı.”
TEŞHİS KOYMA METOTLARI
Doç. Dr. Koçak, “Tanıda, doğruluk ve hassaslık göz önüne alındığında; polimeraz zincir tepkisi (PCR) tercih edilen laboratuvar testidir. Mümkün olduğunda biyopsi bir seçenektir. Antijen ve antikor saptama formülleri, maymun çiçeğine mahsus doğrulama sağlamaz. Bu nedenle, kaynakların sonlu olduğu durumlarda teşhis yahut hadise incelemesi için kan testi ve antijen saptama formülleri önerilmez” dedi.
“42 YAŞ ALTI ENFEKSİYONA AÇIK DURUMDA”
Spesifik olarak kanıtlanmış bir tedavi olmadığını vurgulayan Doç. Dr. Nafiz Koçak, maymun çiçeği salgınını denetim altında tutmak maksadıyla çiçek hastalığı aşısı, antiviraller ve çiçek hastalığı geçirmiş şahıslardan elde edilmiş intravenöz immün globulin (VIG) kullanılabilir. Bununla şu anda, özgün (birinci nesil) çiçek hastalığı aşıları artık halka açık değildir. Dünya çapında 42 yaşın altındaki popülasyon, çiçek hastalığı aşılama programlarının uygulamasının sonlandırılması nedeniyle enfeksiyona açık durumdadır. Maymun çiçeği, çiçek hastalığına neden olan virüsle yakından bağlı olduğundan, çiçek hastalığı aşıları önleyici önlem olarak kullanılabilir. Hastalığa yakalanma durumunda birinci 5 gün içinde dahi uygulamadan sonuç alınabilmektedir. Çiçek aşısı tüm çiçek virüslerine karşı çapraz muhafaza sağlar” açıklamasını yaptı.
