ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Washington’da düzenlenen bir panelde Joe Biden idaresinin Çin’e yönelik siyasetlerini ve Rusya-Ukrayna savaşını kıymetlendirdi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Ukrayna’ya yönelik saldırısını “uluslararası sisteme yönelik bir saldırı” biçiminde niteleyen Blinken, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine yönelik bu akınları hiçbir biçimde kabul etmediklerini ve memleketler arası sistem içinde bu temel unsurları savunmaya devam edeceklerini kaydetti.
Blinken, ABD’nin Çin yahut öteki bir ülke ile yeni bir soğuk savaş arayışında olmadığını vurgulayarak, “Uluslararası tertibe karşı Çin’in ortaya koyduğu uzun vadeli en önemli meydan okuma karşısında dikkatliyiz. Çin, hem milletlerarası tertibi tekrar şekillendirmeyi dilek eden hem de ekonomik, diplomatik, askeri ve teknolojik olarak bunu yapacak güce sahip olan tek ülkedir.” dedi.
“Yeni bir soğuk savaş peşinde değiliz”
ABD’nin Çin’le bağlarındaki orta vadeli vizyonuna değinen Blinken, “Başkan Biden’ın da belirttiği üzere içinde bulunduğumuz bu on yıl, gelecek uzun yıllar açısından belirleyici olacaktır. İçeride ve dışarıda atacağımız adımlar yakın gelecekteki durumumuzu belirleyecektir. Bu yüzden bizim vizyonumuz şu üç söz ile özetlenebilir: yatırım yap, ittifak kur ve rekabet et.” diye konuştu.
Blinken, kelamlarına şöyle devam etti:
“ABD ile Çin, öngörülebilir bir gelecekte (sorunların tahlili konusunda) birbiriyle muhatap olmalıdır. Bu yüzden Çin’le bağımız, şu anki en karmaşık ve en fazla sonuç üretecek ilişkimizdir. Biz çatışma yahut yeni bir soğuk savaş peşinde değiliz, tersine bunlardan kaçınmaya kararlıyız. Çin’in büyük bir güç olma rolünü engellemeye ya da onu durdurmaya çalışmıyoruz, fakat milletlerarası hukuku, unsurları ve kurumlarını savunmaya devam edeceğiz.”
“Tayvan siyasetimiz değişmedi”
Blinken, Tayvan’ın güvenliği konusundaki durumlarının değişmediğini söz ederek, “ABD’nin bu husustaki yaklaşımı uzun yıllardır dengeli biçimde devam etmektedir. Tayvan’ı bağımsız bir ülke olarak tanımıyoruz. Lider Biden’ın da lisana getirdiği üzere ABD ‘Tek Çin’ siyasetine bağlı kalmaya devam edecektir.” değerlendirmesini yaptı.
Pekin’in global iktisada entegre olduğunun altını çizen Blinken, ABD ile Çin ortasındaki ticari süreçlerde kimi alanlarda önemli eşitsizlikler bulunduğunu Çinli üreticilerin Amerikan pazarına erişiminin çok kolay olduğunu belirtti.
ABD’nin, Çin’in Uygur Türklerine yönelik Sincan’daki aksiyonlarını “soykırım” ve “insanlığa karşı işlenmiş suçlar” olarak gördüğünü hatırlatan Blinken, bu husustaki itirazlarını lisana getirmeye devam edeceklerini söyledi. Blinken ayrıyeten Çin’in Tibet ve Hong Kong’daki siyasetlerini da eleştirdi.
Salgın sürecine karşın geçen yıl 100 binden fazla Çinli öğrenciye eğitim vizesi verdiklerini hatırlatan Blinken, ABD’de bilim ve teknoloji alanında doktora yapmış Çinli öğrencilerin yüzde 80’inin Amerika’da kalmayı seçtiklerini lisana getirdi.
