Anayasa Mahkemesi, eski HDP Milletvekili ve eski Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Lideri Sabahat Tuncel‘in, tutuklanmasının türel olmadığı ve tutukluluğun makul süreyi aştığı argümanıyla kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği tarafındaki başvurusunu reddetti.
Resmi Gazete’de yer alan karara nazaran, Tuncel, 2016’da “silahlı terör örgütüne üye olma” suçlamasıyla Diyarbakır’da tutuklandı. Hakkında hazırlanan iddianame Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilmesinden sonra Tuncel hakkındaki dava, Malatya Ağır Ceza Mahkemesine nakledildi.
Tuncel’in burada yargılanmasına devam edilirken, emsal suçlamaları da içeren Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen ve kamuoyunda “Kobani davası” olarak bilinen dava ile belgelerin birleştirilmesine karar verildi. Bu süreçte tutuklu bulunan Tuncel’in, tahliye edilmesi tarafında yaptığı itirazlar ilgili mahkemelerce reddedildi.
Tuncel, 2021’de Anayasa Mahkemesi’ne hak ihlali teziyle ferdi müracaat yaptı.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, tutuklamanın hukuksal olmadığı argümanını, yinelenmiş müracaat olduğu gerekçesiyle reddetti.
Tutukluluğun makul süreyi aşması nedeniyle “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği” tezi tarafından ise müracaatın kabul edilebilir olduğuna karar veren mahkeme, Anayasa’nın 19’uncu hususu kapsamında bu hakkın ihlal edilmediğine karar verdi.
Kararın münasebetinden
Yüksek Mahkemenin kararında, müracaatçının tutuklanmasına karar verilen cürümler ortasında yer alan “terör örgütüne üye olma” kabahatinin, Türk hukuk sistemi içinde ağır cezai yaptırımlar öngörülen cürüm tipleri ortasında olduğu tabir edildi.
Kanunda isnat edilen suça ait olarak öngörülen cezanın yükünün kaçma kuşkusuna işaret eden durumlardan biri olduğu belirtilen kararda, “Anılan hata, 5271 sayılı Kanun’un 100. unsurunun (3) numaralı fıkrasında yer alan ve kanun gereği tutuklama nedeni varsayılabilen hatalar ortasındadır.” denildi. Kararda Tuncel’in, özgür bırakıldığında yurt içinde saklanması yahut yurt dışına çıkması imkanının başka bireylere nazaran çok daha fazla olduğu vurgulandı.
Tuncel’in tutukluluğunun devamı istikametindeki kararların münasebetlerinin ilgili ve kâfi olduğuna işaret edilen kararda, şu kıymetlendirme yer aldı:
“Başvurucuya isnat edilen suçlamanın niteliği, soruşturma/kovuşturma konusu olayların özellikleri, müracaatçının kontağı bulunduğu argüman edilen terör örgütü PKK’nın bilhassa yurt dışında da faaliyetlerinin bulunmasının bu yapılanmayla ilgili olarak soruşturmaya/kovuşturmaya tabi tutulan şahısların yurt dışına kaçmasını/yurt dışında barınmasını büyük ölçüde kolaylaştırdığı konuları birlikte dikkate alındığında tutukluluğun devamı kararlarındaki münasebetlerin, tutukluluğun devamının hukuka uygunluğunu ve tutulmanın yasallığını haklı gösterecek itina ve içeriği taşıdığı, hasebiyle tutukluluk halinin devamına ait bu münasebetlerin ilgili ve kâfi olduğu sonucuna varılmıştır.”