Dünyada her yıl 14 milyon, ülkemizde ise 163 bin şahsa kanser tanısı koyuluyor. Yüzde 90’ı çevresel, yüzde 10’u da genetik faktörler nedeniyle beliren kanser, bir organ yahut dokudaki hücrelerin sistemsiz çoğalması sonucu oluşan hastalıklara deniyor. Erken teşhis hayat kurtarırken, bilhassa lösemi, lenfoma ve talasemi üzere kanser cinslerinin güzelleştirilmesinde kök hücre uygulamaları tedavide umut vadediyor. Kök hücre açısından güçlü bir kaynak olan kordon kanı bu tedaviler için kıymetli hale geliyor. Doğum anı ise kordon kanının alınıp saklanması için tek bahtımız; klinik araştırmalarda yahut Sıhhat Bakanlığının onayı ile erken erişim programı başlığı altında tedavi denemelerinde kullanılıyor. Bunun için uygun saklama şartlarının var edilmesi gerekiyor. Histoloji ve Embriyoloji Uzmanı Prof. Dr. Utku Ateş, “Özellikle kan ve lenf kanserlerinin tedavisinde büyük muvaffakiyet sağlayan kan yapan kök hücreler, başta kemik iliği olmak üzere dolaşan kandan ve kordon kanından elde edilmektedir” dedi. Ateş, değerli kök hücre kaynaklarından biri olan kordon kanının toplama ve saklama şartlarını sıralarken, hücre ve doku bağışının kıymetine değiniyor.
Kalite ve güvenlik kıymetli
Organ, hücre ve doku bağışlayabilmek, insanın insanlığa verebileceği en değerli biyolojik ikramdır. Bu dokulara ve hücrelere muhtaçlık olması halinde ise uygun şartlarda işlenen ve depolananlar kullanılabiliyor. Bu nedenle Türkiye’de, aktüel kalite ve güvenlik kurallarına uyumlu inançlı sürece ve saklama hizmeti verebilen hücre doku bankasının olması büyük değer arz ediyor.
Anne ile bebeğe ziyanı yok
Doğum tabibi, bebek doğmasının akabinde plasenta ve göbek kordonun içinde kalan kanı, steril özel bir torbaya topluyor. Kan toplama sürecinden sonra yaklaşık 12-14 santimetre boyutundaki kordon dokusu da (göbek bağı) steril özel transfer kitine yerleştiriliyor. Bu süreçler toplam 2-5 dakika sürüyor. Sürecin gerçekleştirilmesi ise ağrı ve sancıya neden olmazken, anne yahut bebeğe hiçbir ziyanı bulunmuyor.
Kordon dokusundan elde edilen mezenkimal kök hücreler…
Kordon kanından elde edilen hematopoietik (kan hücrelerini yapan) kök hücreler lenfoma, talasemi (Akdeniz anemisi), lösemi üzere birtakım kan hastalıklarının tedavisinde kullanılırken; kordon dokusundan elde edilen mezenkimal kök hücreler ise ortopedi, romatoloji, oftalmoloji ve immünoloji üzere tıpta çabucak hemen her branş tedavi hedefli klinik çalışmalarda bir alternatif olabiliyor.
