ÇAĞLAR KUZLUKLUOĞLU – BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA
AB, savaş ile karmaşıklaşan bölge ve dünya güç kompoziyonuna dönük yeni yaklaşımlar belirledi.
Birtakım üye ülkelerin Rusya’dan gaz teminine ait kesintileri kabul etmemesi, AB’nin uygulama niyetinde olduğu yaptırımlar konusundaki halinde revizyona neden olmuşa benziyor.
Rusya devlet lideri Vladimir Putin’in talimatı ile Ruble üzerinden ödeme alınması atağı sonrası şirketlerin Ruble hesabı açarak gaz alımlarını sürdürmesi ve Macaristan’ın bariz muhalefeti, AB’nin pozisyonunu sorgulatıyor.
Milletlerarası basındaki haberlere nazaran, AB Komitesi üye ülkelere AB yaptırımlarına uyumlu biçimde Rusya’ya doğal gaz ödemesi yapılmasına imkan sağlayacak teknikleri içeren bir kılavuz gönderdi. Firmaların, Rusya’nın belirlediği bir bankada hesap açabilecekleri ve Rusya’dan gaz alımı için bu bankanın hesabına ödememe yapabilecekleri kaydedilen kılavuzda, kelam konusu ödemenin firmaların mevcut mukavelelerinde belirlenmiş olan para ünitesinde yapılabileceği ve ödemenin ilgili bankaya gönderildiği anda mukavelenin yerine getirilmiş kabul edileceği belirtildi. Ayrıyeten, şirketlerin gaz karşılığında euro yahut dolar ödediklerinde mevcut kontratlardaki yükümlülüklerinin tamamlandığı tarafında açıklama yapmaları gerektiğine işaret edildi. Şirketlerin euronun rubleye dönüştürülmesinde bu sistemle Rusya Merkez Bankası ile süreç yapmamış olacakları kaydedilen kılavuzda, kelam konusu sürecin yaptırım kapsamına girmemiş olacağı belirtildi.
Öte yandan AB’nin dünyada mevcutta yaşanan güç sıkıntılarına yönelik siyaset setinde “iklim değişikliği” vurgusu ile, güç arz ve güvenliği ile fiyat hareketleri bazında risklere dikkat çekildi. Ukrayna ile birlik halinde dayanışma içinde olunduğu söz edilirken, yaptırımlar konusundaki ciddiyet ve tahlil yolları ayrıntılı olarak ele alındı. 2027’ye kadar Rusya’dan fosil yakıt teminin sonlandırılmasına dönük gaye hatırlatılırken, pak güce dönük adımların hızlandırılmasının gerekliliğinin altı çizildi. Buna yönelik olarak; fosil yakıt temininde çeşitlendirmeler ve pak güç adımlarının hızlandırılması, Ukrayna başta olmak üzere Rus tehditi altındaki ülkelerin desteklenmesi, global güç dönüşümünde öncü rol alma ve uzun devirli, sürdürülebilir, ekonomik güç iştiraklerine bölgesel ve global dayanak ögeleri çerçeve olarak belirlendi. Güç tasarrufu, stratejik ham unsurlara yönelme, gaz temininde çeşitlendirme ve hidrojen bazlı güç ticareti de metinde yer alan ögeler ortasında bulunuyor. AB’nin siyaset metinlerinde elektrik ve gaz altyapısı ile piyasasına dönük de misal tabirlerle mevcut duruma dikkat çekiliyor.
Pak güç yaklaşımı
Ayrıyeten global güç dönüşümüne dönük strateji dökümanında da global dönüşüm, güç güvenliği, pak güç ticareti, jeopolitik fırsat ve riskler ile pak güç teknolojik altyapısı ve işbirliğinin gelişimine dönük yaklaşımlar ayrıntılandırıldı.
AB Güneş Gücü Strateji Dökümanı’nda da yer alan bilgilere nazaran, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile ete kemiğe bürünen saldırgınlığı nedeniyle pak güç adımlarındaki kararlılığa karşın hala Rusya’ya güç alanında bağımlılığın yüksek olduğu vurgulandı. Yenilenebilir güç kaynaklarının tesisinin Avrupa’nın güç kompozisyonunun yapılandırılmasında öncelikli ve stratejik pozisyonuna dikkat çekilen dökümanda, güneş gücünün yaygınlaştırılmasının fosil yakıtları tüm Avrupa ekonomilerinde ekarte etmenin temel taşı olduğuna dikkat çekiliyor.
AB Güneş Gücü Stratejisi’nin sunduğu teşebbüs örneklerine de yer verilirken bunlar; solar çatı sistemlerinin yaygınlaştırılması, ilgili üreticilere en kısa ve kolay yollardan dayanak sağlanması, nitelikli iş gücünün karşılaşabileceği zorlukları azaltmaya yönelik risklerin bertaraf edilmesi ile inovasyon odaklı büyüme maksadı ile katma paha yaratabilecek endüstriyel kurumsallaşma atakları olarak sıralanıyor.
