*Fehmi Koru
Bizim gençliğimizde yeri geldiğinde sıkça kullanılırdı, şimdiki gençler de ‘Pollyannacı’ tabirini orta sıra da olsa işitiyordur herhalde. Yetişme dönemimde, İzmir Devlet Tiyatrosu’nda oyun olarak sahnelendiğinde izlemiştim ‘Pollyanna’ oyununu…
[Yakınlarda İBB Kent Tiyatrosu da programına almıştı. Üstteki fotoğraf oyunun İstanbul’da sahnelenmesinden…]
Eleanor H. Porter roman olarak yazmış, sonradan oyuna dönüştürüldüğü üzere, 1920 ve 1960 yıllarında iki defa beyaz perdeye de aktarılmıştır ‘Pollyanna’…
Pollyanna, kötülüklerle karşılaştığında bile her yeni gelişmeyi memnunluğunu sürdürmek için optimist biçimde yorumlayan bir kızdır… Romanda ve ondan uyarlanan tiyatro ve sinemada işlenen mevzunun tesiri bilim insanlarının da dikkatini çekmiş, o figürden hareketle ‘Pollyannacılık’ diye sıfata dönüştürülen bir davranış üslubu, bir ruh hali tanımlanmıştır.
[Vikipedi terimi şöyle özetliyor: Pollyanna prensibi (Pollyannacılık yahut olumluluk önyargısı olarak da adlandırılır), insanların güzel öğeleri güzel olmayanlardan daha hakikat hatırlama eğilimidir.]
Adalet ve yargı konusunda ben biraz Pollyannacıyım.
Evvel yazılarım ve yorumlarıma bakarak birileri o sıfatı benim için kullandı, sonradan ben de kabullenip kendim için kullanmaya başladım.
Ne yapayım, yargının hukuk insanları eliyle berbata kullanıldığına inanmak istemiyorum; o denli olduğunu gördüğümde de tevil ediyorum.
28 Şubat periyodunda yaşananları, sonrasında o periyotlara ‘intikamcı’ hislerle yaklaşanların kendilerine haksızlık yapıldığını ileri sürerek karşılarında yer aldığını düşündükleri kişi ve kesitlere etkileyebildikleri oranda yargı eliyle düşmanca davrandıklarını, yakın vakitte ise cezaevlerine doldurulan -aralarında Alaeddin Kaya üzere tanıdıklarımın da bulunduğu- nicelerinin ve bu ortada Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala üzere bilinen, içte ve dışta davaları takip edilen şahsiyetlerin başlarına gelenleri gördüğüm halde hem de…
Hukuk eğitimi almış bireylerin, anayasa ve kanunlara bağlı kalacaklarına dair yemin de ederek misyona başladıktan sonra sırf vicdanlarını dinleyerek karar verecekleri kanaatimi her tekrarladığımda, kimse söylemese de, kendimi çoktandır bir çeşit ‘Pollyanna’ olarak görmekteyim.
Bilhassa de geçmişte kendileri yanlış yere yargı eliyle cezalandırılmak istenmiş ve birtakımı cezaevine de düşmüş olanların, emsal bir yazgısı diğerlerine da yaşatabileceklerini, kusura bakılmasın lakin, hafsalam almıyor.
Birileri rastgele bir davanın sonunda “Saray bu türlü istediği için” kararını söz ettiğinde, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a İstanbul büyükşehir belediye başkanlığı günlerinden başlayarak günümüze kadar yaşattırılanları düşünerek, içimden isyan etmek geliyor.
Tayyip Erdoğan büyükşehir belediye başkanlığından ülke genel siyasetine tartı koymaya hakikat yol almaya başladığında, önünü kesmek için yargı kullanılmıştı.
Siirt’te düzenlenen mitingde yaptığı konuşmada kitlelerle paylaştığı kısa ve zararsız mısralar kendisini ‘siyasi yasaklı’ hale getirecek bir hukuksal savrulmaya yol açmıştı. Erdoğan’ı, o sıkıntı günlerinde, sadece etrafından kendisini seven beşerler değil, adalet duygusu gelişmiş, hukukun berbata kullanımına gönülleri razı olmayan muarızları da savunmuş, farklı eğilimden pek çok hukuk profesörü savunmasına yardımcı olmak üzere görüş bildirmişti.
Ne vakit yanılgılı olduğu besbelli bir yargı kararıyla karşılaşılsa, ben o kararı verenleri yanlış meslek seçmiş beşerler olarak yorumlarım.
Pollyannacılığımın temelinde bu yorumum yatar.
Canan Kaftancıoğlu’nun bir mahallî mahkeme tarafından verilmiş 9 yıl 8 aylık cezasını görüşen daha yüksek mahkemenin iki davayı düşürdükten sonra üçünden 4 yıl 11 aylık ceza kısmını onaylamasını nasıl yorumlayacağımı tam bilemiyorum.
AK Parti sözcüsü Ömer Çelik karar aşikâr olduktan sonra “Hukukçular görüş açıklasın” demiş, fakat cezalandırılan kişinin ‘siyasi kimliği’ var ve bu cezayla kendisine ‘siyasi yasak’ da getirilmiş oldu.
Tıpkı 28 Şubat günlerinde Tayyip Erdoğan’ı cezalandıran mahkemenin yaptığı gibi…
Bilindiği üzere, tıp hekimi olan Canan Kaftancıoğlu CHP’nin İstanbul vilayet lideri. İstanbul büyükşehir belediye başkanlığı için yürütülen kampanyanın ve iki kere tekrarlanan seçimde CHP adayının kazanmasını sağlayan örgütlenmenin başında olan kişi de oydu.
Hasebiyle, Kaftancıoğlu ile Erdoğan ortasında cezalandırılma bakımından siyasi açıdan benzerlik kurmak çok kolay.
Anlamakta zorlandığım da bu.
Karar müellifi Akif Beki, bugünkü yazısında Kaftancıoğlu’na verilen cezanın sebebi olan toplumsal medya bildirilerinin serencamını anlatıyor. Bildiriler bayağı uzun bir mühlet -6 yıl- sorun teşkil etmezken, CHP’de vilayet lideri olduktan sonra soruşturmaya ve İstanbul seçimleri akabinde da açılan bir davaya bahis edilmiş.
Ne kadar tuhaf değil mi?
‘Suç’ sayılan bildiri ise iktidarın prestij ettiği gazeteler ve TV kanallarında manşetlere taşınmış bir yaklaşımla tıpa tıp benzeşiyor.
O manşet haberlerle ilgili bir soruşturma o vakit da daha sonra da açılmış değil.
Gelin de artık bu gelişmeyi, AK Parti sözcüsünün istediği üzere, ‘hukuki’ açıdan ele alıp yorumlayın bakalım.
Alaeddin Kaya benim dostum, onun hakkında tarafsız olamayabilirim; Osman Kavala, Selahattin Demirtaş, Canan Kaftancıoğlu ile tanışıklığım bile yok. Lakin hepsinin uzak-yakın izlediğim davaları ve cezaya çarptırılmaları benim adalet konusundaki ‘Pollyannacı’ özelliğimi kötü halde zedeliyor.
O özelliğimin altında, ‘hakkı ayakta tutma, adaletle şahitlik etme, rastgele bir kişi yahut topluluğa duyulan olumsuz hislerin tesiriyle onlara adaletsiz davranmama, her hal ve durumda adaletten ayrılmama’ temel unsuru yatıyor…
Hukuk eğitiminden geçmiş ve yargı alanını uğraş olarak seçmiş insanların bu unsura daha fazla sahip olduklarını düşünürüm.
Bunun için inançlı olmak da gerekmiyor.
Ne olacak artık?
Canan Kaftancıoğlu cezaevine girecek, ‘siyasi yasaklı’ da olacağı için CHP’deki vilayet başkanlığı misyonunu sürdüremeyecek, yakında yahut vaktinde yapılacak seçimde sandık güvenliği konusunda örgütlenmeye partisi ismine karışamayacak…
İstenen nitekim bu mu?
Siyasette bu cins ön kesmelerin işe yaramadığı hala görülmedi mi?
Cezaevlerini ‘suçlu’ oldukları vicdanları rahatsız etmeden kabul edilecek bireylere tahsis etmek gerekir, sadece o denli olanlara; aksi halde adalet kadar siyaset de yara alır.
Benim Pollyannacılığım da bu kadar…
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.
