Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen 5+BM formatındaki gayriresmi Kıbrıs bahisli konferans sonrasında KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile birlikte gerçekleştirdiği basın toplantısında Cenevre toplantısının 58 yıllık Kıbrıs probleminde tarihi bir dönüm noktası olduğunu belirterek, “KKTC’nin hükümran eşitliğe dayalı, iki devletli tahlil vizyonuna takviye olmaya devam edeceğiz” dedi.
İsviçre’nin Cenevre kentinde Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde Kıbrıslı taraflar ve garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin de iştirakiyle 5+BM formatındaki gayriresmi Kıbrıs bahisli konferansın son gün oturumu gerçekleştirildi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, oturumun tamamlanmasının akabinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile ortak basın toplantısı düzenledi. Bakan Çavuşoğlu basın toplantısında yaptığı konuşmada, “Sayın Tatar’ın da vurguladığı üzere bizim teklifimizle tertiplenen 2 günlük 5+BM gayriresmi toplantısı biraz evvel sonuçlandı. Toplantının gayesi yeni bir müzakere süreci için ortak taban arayışıydı. Bu çerçevede BM Genel Sekreteri Antonio Guterres hiçbir şeyin eskisi üzere olmayacağı anlayışıyla münasebetiyle yeni fikirlerle tarafları bu toplantıya çağırmıştı. Toplantıda dün ve bugün Sayın Tatar, hâkim eşitliğe dayalı iki devletli tahlil vizyonunu güçlü bir biçimde lisana getirdi ve tarihi bir konuşma yaptı. Biz de Türkiye olarak KKTC’nin bu teklifine tam dayanak verdik” dedi.
Tatar’a gösterdiği liderlik ve sergilediği kararlı duruş için teşekkür eden Çavuşoğlu, “Biz de toplantıda, Kıbrıs sıkıntısının özünde Rum tarafının hakimiyetçi zihniyetinin sürmesi ile haksız ve hukuksuz bir biçimde adanın tek temsilcisi olarak tanınması olduğunu izah ettik. Bunun için Kıbrıs Türk tarafının hükümran eşitliği teslim edilir ve eşit statüsü tanınırsa yeni bir sürecin başlatılabileceğini vurguladık. Yeni bir müzakere sürecinin artık iki toplum ortasında değil, iki devlet ortasında olması gerektiğini söyledik. Bu yaklaşımın ileride başlatılacak bir müzakere sürecinin yahut bulunacak bir tahlilin başarısız olması halinde Kıbrıs Türklerinin statüsünün meçhul kalmasını da önleyeceğini bilhassa söz ettik” diye konuştu.
“GKRY HİÇBİR ŞEY OLMAMIŞ ÜZERE CRANS MONTANA’DA KALINAN YERDEN DEVAM ETMEK İSTEDİ”
Çavuşoğlu, görüşmelerde Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) başkanı Nikos Anastasiadis’in yeni bir vizyon getiremediğini belirterek, Kıbrıs Türklerine eşitlik verilirse iştirak devleti fonksiyonel olmaz tezini da Crans Montana ve öncesinde de olduğu üzere sık sık tekrarladığını söyledi. GKRY’nin hükümran eşitliğe karşı çıktığını ve Kıbrıs Türklerinin toplum olarak bile hükümran eşitliği olmayacağını söylediğini tabir etti. Anastasiadis’in, Guterres’in tekliflerini reddettiğini ve bunu Genel Sekreter’in yüzüne söylediğini lisana getiren Çavuşoğlu, “Meselenin, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Kıbrıs Türklerini de içine alarak formda evrilmesi olduğunu lisana getirdiler. Kıbrıs Türklerinin eşitliğini yeniden şartlara bağladı. Hiçbir şey olmamış üzere 2017’de Crans Montana’da kalınan yerden devam etmek istedi” dedi.
Crans Montana’da kalınan yerden devam etme isteğinin de samimi olmadığını görme imkanı bulduklarını söyleyen Çavuşoğlu, “Ne olursa olsun dönüşümlü başkanlığı, Rum bölümünün kabul etmeyeceğini söz eden o yazılı metni de önüne koyduk. Samimiyetsizliklerini yüzlerine vurmak bizim vazifemizdi. Gerekeni yaptığımızı söylemek isteriz. Hem biz hem de Tatar, federasyon defterini 2017’de kapattığımızı muhataplarımıza hatırlattık” tabirlerini kullandı.
GKRY’nin tavrında hiçbir değişiklik olmadığını belirten Çavuşoğlu, “GKRY önderi Anastasiadis, toplantının gündemini değiştirmek için Maraş ve Ercan Havaalanı’nın BM denetimine, Gazi Magusa Limanı’nın da Avrupa Birliği (AB) denetimine verilmesini teklif etme cüretini gösterdi. Olağan bunların ciddiye alınması mümkün değildir ve bunu da kendilerine söyledik. Hidrokarbon problemi, adada gelir paylaşımı sıkıntısı ve Doğu Akdeniz’de gerginliğe sebep olan kıymetli bir bahistir. Bu mevzuda da tekrar KKTC ile hidrokarbon gelirlerini paylaşmak istemediğini de açıkça göstermiştir” dedi.
“KKTC’NİN HÂKİM EŞİTLİĞE DAYALI, İKİ DEVLETLİ TAHLİL VİZYONUNA TAKVİYE OLMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
Çavuşoğlu, Yunanistan’ın ise federasyonu öngören BM Güvenlik Kurulu kararlarının ardına saklandığını ve 50 yıldır sonuç vermeyen federasyon modelinin tekrar müzakere edilmesini savunduğunu söyledi. Eski BM kararlarının iki tarafın ortak iradesini yansıtmadığını ve taraflar isterse değiştirilebileceğini belirten Çavuşoğlu, “İngiltere ve BM Genel Sekreteri bir orta yol bulunabilir mi diye yer yokladı. Sonuçta toplantıda yeni bir müzakere süreci başlatmak için ortak yer bulunamadı. Bunun üzerine Genel Sekreter birkaç ay daha gayriresmi bir formda bu süreci sürdürmeye ve taban yoklamaya devam etmek istediğini söylerdi. Biz de bu kararını destekledik. Sonuçta gayriresmi 5+BM önerisi bizden gelmişti. Önümüzdeki süreçte biz sağlam duruşumuzu devam ettireceğiz. KKTC’nin hükümran eşitliğe dayalı, iki devletli tahlil vizyonuna ve teklifine dayanak olmaya devam edeceğiz. Hem de çok güçlü bir şekilde” tabirlerini kullandı.
Çavuşoğlu, “KKTC’nin bağımsızlığı, egemenliği ve eşitliği konusundan ödün vermeyeceğiz. Bunlar teslim edilirse iki devlet gelecekte nasıl iş birliği yapacağını müzakere edebilirler. Teslim edilmezse yolumuza KKTC’yle birlikte devam edeceğiz. Sonuçta Cenevre toplantısı 58 yıllık Kıbrıs probleminde tarihi bir dönüm noktasıdır. Türk tarafı, hükümran eşitliğe dayalı iki devletli tahlil modelini kayda geçirmiştir” dedi.
“GENEL SEKRETER, SÜRECİ BİRKAÇ AY DAHA DEVAM ETTİRECEK”
Genel Sekreter’in kelam konusu süreci birkaç ay daha devam ettireceğini belirten Çavuşoğlu, BM’nin 2-3 ay sonra New York yahut Cenevre’de yeni bir gayriresmi 5+1 toplantısı hedeflediğini söyledi. Çavuşoğlu, AB’den gelecek baskıları öngörebildiklerini lisana getirerek, Rum bölümünün yanı sıra KKTC’nin de haklarının kabul edilmesi gerektiğini kaydetti.
“BATI CEPHESİNİN AHLAKİ OLARAK DA, ETİK OLARAK DA DEĞİŞMEDİĞİNİ GÖRDÜK”
Bakan Çavuşoğlu, “Crans Montana’nın başında söylediklerini tabir ettiler. Geçmişte bu işi takip eden herkes bunun yeni bir şey olmadığını görebilir. Batı cephesinin ahlaki olarak da, etik olarak da değişmediğini gördük. Genel Sekreter Guterres, bizi bu toplantıya hiçbir şey eskisi üzere olmayacak diyerek davet etti, sonuçta orta yolu bulmaya çalıştı. Birebir şeyi İngiltere de denedi. Kıbrıs Türklerinin statü ve egemenlik konusunda beklentilerini karşılayacak nitelikte değildi fakat en azından bir uğraş sarf ettiler” dedi.
(İHA)
Kaynak: İhlas Haber Ajansı
