Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarından derleyerek hazırladığı 2021 yılı Şubat ayı özet finansal piyasa verilerini açıkladı.
Verilere göre, son üç ayda yaşanan gerilemeye rağmen yurtiçi yerleşiklerin (yerli yatırımcılar) finansal varlıklarında son bir yılda önemli bir artış yaşandı. 2020 yılı Şubat ayında 3,8 trilyon lira olan yerli yatırımcıların finansal varlıkları, yüzde 35,3 oranında artarak 2021 yılı Şubat ayında 5,2 trilyon lira oldu. Son bir yılda yerli yatırımcıların finansal varlıklarında en yüksek artış ise sermaye piyasası varlıklarında yaşandı.
Aktif işlem yapan yatırımcı sayısı ocakta 1,6 milyona ulaştı
Faizlerdeki düşüş, artan dijital olanakların etkisiyle yerli yatırımcıların tarihi rekor seviyelerde artan ilgisi ve Borsa İstanbul’da yaşanan yükselişle, son bir yılda yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları içerisinde en hızlı büyüme, hisse senedi piyasasında yaşandı. TSPB verilerine göre, geçen yıl Şubat ayı sonunda 188,7 milyar lira olan yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları, yüzde 120 oranında artarak 2021 yılı Şubat ayı sonunda 414,6 milyar liraya çıktı. Bu tutarın 118 milyar lirası kurumsal, 232 milyar lirası ise bireysel yatırımcılara ait. Yaşanan bu artışla bir yılda yerli yatırımcıların hisse senedi varlıklarının, toplam varlıkları içerisindeki payı da yüzde 5’ten, yüzde 8’e yükseldi. 2020 yılı Şubat ayı sonunda 1,3 milyon olan Borsa İstanbul hisse senedi piyasasında bakiyeli yatırımcı sayısı, 2021 yılı Şubat ayı sonunda 2,1 milyona çıktı. TSPB verilerine göre, 2020 yılı Şubat ayında 593 bin olan hisse senedi piyasasında aktif işlem yapan yatırımcı sayısı ise bu yılın Ocak ayında 1,6 milyonun üzerine çıktı.
Sermaye piyasası varlıklarının payı yüzde 39’a çıktı
TSPB tarafından açıklanan verilere göre, son bir yılda hisse senedi varlıklarının ardından en hızlı artış, varlığa dayalı menkul kıymet ve varlık teminatlı menkul kıymetlerde yaşandı. Geçen yıl Şubat ayında 20,3 milyar lira olan yerli yatırımcıların varlığa dayalı menkul kıymet ve varlık teminatlı menkul kıymet varlıkları, yüzde 65,4 oranında artarak 33,6 milyar liraya çıktı.
TSPB verileri, son bir yılda hisse senedi, varlığa dayalı menkul kıymet, varlık teminatlı menkul kıymet, özel sektör borçlanma aracı, devlet iç borçlanma senetleri, varant ve sertifikadan oluşan sermaye piyasası varlıklarının, diğer finansal varlıklara göre daha hızlı arttığını gösteriyor. Bu artışla geçen yıl şubat ayında yüzde 35,6 olan yurtiçi yerleşiklere ait sermaye piyasası ürünlerinin yurtiçi yerleşiklere ait toplam finansal varlıkları içerisindeki payı, 2021 yılı Şubat ayı itibariyle yüzde 39,1’e yükseldi.
Yurtiçi yerleşiklerin varlıkları DTH’larla geriledi
Yıllık bazda yaşanan artışa karşın TSPB verileri, Türkiye’de yerleşik kurumsal ve bireysel yatırımcıların finansal varlıklarında 2020 yılı Aralık ayında başlayan düşüşün 2021 yılı Şubat ayında da devam ettiğini ortaya koyuyor. TSPB verilerine göre, 2020 Kasım ayı sonu itibarıyla 5,3 trilyon liraya ulaşan yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları, üç aylık dönemde yaklaşık 97 milyar lira değer kaybederek 2021 yılı Şubat ayında 5,2 trilyon liraya geriledi.
Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıklarında yaşanan gerilemeye, 2020 Kasım sonundan itibaren dövizin hızla gerilemesinin de etkisiyle değer kaybeden döviz tevdiat hesaplarında (DTH) yaşanan düşüşün neden olduğu görülüyor. 2020 yılı Kasım sonu itibarıyla yaklaşık 1,8 trilyon lira olan yurtiçi yerleşiklerin döviz tevdiat hesaplarındaki varlıkları, 2021 Şubat sonu itibarıyla 1.6 trilyon liraya geriledi.
Yabancı yatırımcıların varlıklarında sınırlı artış
2021 yılı Şubat ayı özet finansal piyasa verileri, yurtdışı yerleşiklerin (yabancı yatırımcılar) finansal varlıklarında, yerli yatırımcıların varlıklarına kıyasla daha düşük düzeyde büyüdüğünü gösteriyor. 2020 yılı Şubat ayı sonunda 498,7 milyar olan yurtdışı yerleşiklerin finansal varlıkları, yüzde 18,8 oranında artarak 592,6 milyar liraya çıktı. TSPB verileri, söz konusu dönemde yabancı yatırımcıların hisse senedi varlıkları, yüzde 31,7 büyüyerek 259 milyar liradan, 340 milyar liraya çıktığını gösteriyor.
Yabancı yatırımcıların 2020 yılı Şubat ayı sonunda 77 milyar lira olan devlet iç borçlanma senetleri varlığının değeri, pandeminin başladığı 2020 Mart ayından itibaren düşüşe geçerek Eylül ayı sonunda 41 milyar liraya gerilemişti. Ancak Ekim ayında az da olsa artışa geçen ve Merkez Bankası’nın faizleri artırdığı Kasım ayından itibaren hızlanan yabancı yatırımcıların devlet iç borçlanma senetleri varlığı, 2021 yılı Şubat ayı sonunda 74 milyar liraya yaklaştı.
